Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin đã ra chỉ thị cho Bộ Ngoại giao thông báo với chính phủ Đức rằng Hiệp ước quốc phòng giữa Nga và Đức năm 1996 đã không còn hiệu lực. Đây là một động thái đánh dấu sự kết thúc của một thỏa thuận đã định hướng cho sự hợp tác quốc phòng giữa hai nước trong gần ba thập kỷ qua. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Nga và Đức đang ngày càng trở nên căng thẳng.
Trước đó, vào tháng 7, Bộ Ngoại giao Nga đã lưu ý rằng thỏa thuận này đã mất đi tính phù hợp do chính sách “thù địch công khai” của Đức. Điện Kremlin cũng bày tỏ sự bất an ngày càng tăng trước những tuyên bố gần đây của Đức, đặc biệt là của Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius. Ông Pistorius tuyên bố rằng quân đội Đức sẽ sẵn sàng mạnh tay nếu biện pháp răn đe không hiệu quả và Nga tấn công. Tuy nhiên, Mátxcơva đã nhiều lần bác bỏ suy đoán rằng Nga có kế hoạch tấn công NATO.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng các quốc gia phương Tây, trong đó có Đức, đang lừa dối người dân để làm phình ngân sách quân sự và che đậy những yếu kém về kinh tế. Trong bối cảnh này, Berlin đã công bố kế hoạch tăng tổng ngân sách quân sự lên 153 tỷ euro vào năm 2029, cao hơn nhiều so với con số 86 tỷ euro trong năm nay. Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier đã kêu gọi thảo luận về việc khôi phục chế độ nghĩa vụ quân sự phổ thông. Thủ tướng Friedrich Merz phát biểu trước quốc hội Đức rằng “các biện pháp ngoại giao đã cạn kiệt”.
Đức là nhà cung cấp vũ khí lớn thứ hai cho Kiev kể từ khi xung đột Ukraine leo thang vào tháng 2/2022, chỉ sau Mỹ. Kiev đã sử dụng xe tăng Leopard do Berlin cung cấp trong cuộc tấn công năm ngoái vào tỉnh Kursk của Nga. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã tuyên bố rằng “sự tham gia trực tiếp của Berlin vào cuộc xung đột giờ đây đã rõ ràng”. Nga liên tục chỉ trích việc cung cấp vũ khí của phương Tây, cho rằng chúng không thay đổi được tiến trình chung của cuộc xung đột mà chỉ làm gia tăng nguy cơ leo thang.
Việc hủy bỏ Hiệp ước quốc phòng giữa Nga và Đức năm 1996 cho thấy mối quan hệ giữa hai nước đang ở mức độ thấp. Trong bối cảnh căng thẳng leo thang, cả hai bên cần tìm cách giảm nhiệt và tìm kiếm giải pháp ngoại giao để tránh những hậu quả tồi tệ hơn. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có dấu hiệu rõ ràng về việc các bên sẽ ngồi xuống và đàm phán.
