Ngày 23.7, tại TP.HCM, Trường ĐH Tôn Đức Thắng đã tổ chức hội thảo quốc tế về tính toán thông minh trong khoa học kỹ thuật (ICCIES) lần thứ nhất. Sự kiện này là kết quả của sự hợp tác giữa Trường ĐH Tôn Đức Thắng, ĐH Khoa học và công nghệ Wroclaw (Ba Lan) và ĐH Quốc gia Chungbuk (Hàn Quốc). Hội thảo mang chủ đề ‘Những đổi mới, tiến bộ và xu hướng trí tuệ tính toán trong khoa học kỹ thuật tương lai’.

Hiện nay, ngành công nghệ đang trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến việc cắt giảm nhân sự ở nhiều doanh nghiệp. GS-TS Costin Badica, Giám đốc Trường đào tạo tiến sĩ ‘Constantin Belea’ thuộc ĐH Craiova (Romania), cho biết AI đã tạo ra sự thay đổi đột ngột ở nhiều khía cạnh, trong đó có thị trường lao động.

Tính từ đầu năm đến ngày 22.7, đã có 166 công ty công nghệ trên toàn cầu tham gia vào làn sóng sa thải với 80.150 nhân sự đã bị mất việc làm. Tuy nhiên, GS-TS Costin Badica nhấn mạnh rằng điều này không đồng nghĩa sinh viên phải đối diện với cảnh thất nghiệp sau khi tốt nghiệp. Để nâng cao năng lực cạnh tranh, sinh viên cần phải tập trung nhiều hơn vào nền tảng cơ bản, từ đó hiểu rõ vấn đề và biết diễn đạt một cách rõ ràng.
Đồng thời, sinh viên cần hiểu rõ và học cách làm việc với AI, cũng như sáng tạo hơn trong công việc khi những thứ vốn phức tạp giờ đều có thể được tự động hóa. Mọi thứ rồi sẽ ổn, miễn là chúng ta học được cách thích nghi. Còn với những cơ sở giáo dục ĐH, GS-TS Costin Badica cho biết nếu như trước đây trường thường tập trung dạy những kiến thức nền tảng và kỹ thuật rất chuyên sâu, thì nay phải đào tạo thêm cho sinh viên biết cách dùng AI.
Điều này không chỉ áp dụng với riêng kỹ sư công nghệ thông tin, mà ngay cả khi làm việc ngoài lĩnh vực công nghệ, các bạn cũng cần được đào tạo để biết cách sử dụng AI. GS-TS Huỳnh Văn Nam, công tác ở Trường sau ĐH Khoa học và công nghệ tiên tiến thuộc Viện Khoa học và công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST), kiêm Tổng biên tập Tạp chí quốc tế về Khoa học hệ thống và tri thức (IJKSS), cũng cho rằng sinh viên không cần phải lo lắng nhiều về thị trường lao động miễn là các bạn được đào tạo những kỹ năng cơ bản, cần thiết để thích nghi, đồng thời biết cách sử dụng AI hiệu quả cho công việc.
Nhu cầu nhân lực không quá bi quan khi Chính phủ đã thông qua chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Hội thảo ICCIES 2025 đã nhận được hơn 200 tham luận từ tác giả ở 36 quốc gia, trong đó 115 bài được chọn đăng trong 4 tập kỷ yếu của hội nghị. Kết quả này cho thấy sự quan tâm và nỗ lực của các nhà nghiên cứu, các trường đại học trong việc cập nhật và phát triển các kỹ năng cần thiết để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong thời đại trí tuệ nhân tạo.
GS-TS Costin Badica cũng như các chuyên gia trong lĩnh vực AI đã cùng nhau thảo luận về những xu hướng và đổi mới trong lĩnh vực tính toán thông minh, giúp cho các sinh viên, các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về những cơ hội và thách thức trong lĩnh vực này.
Trước sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, sinh viên cần phải chủ động nâng cao trình độ của mình để có thể cạnh tranh trong môi trường lao động đầy thách thức. Đồng thời, các cơ sở giáo dục cũng cần phải thay đổi để đáp ứng nhu cầu của xã hội.
Với việc liên tục cập nhật kiến thức và kỹ năng mới, các trường đại học có thể giúp cho sinh viên của mình có đủ khả năng để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động và tạo ra những cơ hội mới cho bản thân cũng như cho xã hội.