Metro TP HCM đang triển khai một chính sách mới nhằm thúc đẩy giao thông thân thiện môi trường, cho phép khách hàng mang xe đạp gấp lên tàu trong túi đựng. Chính sách thí điểm này sẽ kéo dài trong ba tháng và được thực hiện bởi Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 TP HCM (HURC1). Theo đó, khách hàng chỉ được phép mang theo xe đạp cá nhân nếu đã gấp gọn và để trong túi đựng, đảm bảo không cản trở không gian trên tàu và an toàn vận hành.

Người mang xe đạp sẽ chịu trách nhiệm kiểm soát tài sản của mình và đảm bảo không ảnh hưởng đến các thiết bị trên tàu cũng như không gây phiền toái cho hành khách khác. Ngoài ra, việc sử dụng xe đạp trong khuôn viên nhà ga và trên tàu không được phép. Giải pháp này nhằm tăng cường sự hấp dẫn của việc sử dụng metro, đặc biệt là với nhóm hành khách cần di chuyển từ nhà đến ga hoặc từ ga đến nơi làm việc trong cự ly ngắn.

Trước đó, mô hình cho phép hành khách mang xe đạp gấp lên tàu điện đã được áp dụng tại tuyến Cát Linh – Hà Đông ở Hà Nội. Tại TP HCM, tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên dài gần 20 km, gồm ba ga ngầm và 11 ga trên cao, với tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng. Tuyến này đã được đưa vào khai thác từ tháng 12/2024 và miễn phí vé trong tháng đầu tiên. Sau hơn 7 tháng vận hành, tàu điện đã phục vụ hơn 10 triệu lượt khách, với bình quân mỗi ngày đạt trên 52.300 lượt, vượt mục tiêu đề ra.

Việc kết hợp sử dụng xe đạp và metro không chỉ giúp giảm thiểu tác động môi trường mà còn giúp người dân tăng cường hoạt động thể chất và tiết kiệm chi phí di chuyển. Tuy nhiên, để chính sách này trở nên hiệu quả và bền vững, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm cả việc đầu tư thêm vào cơ sở hạ tầng hỗ trợ xe đạp tại các ga và khu vực xung quanh.

Ngoài ra, cần có các chiến lược truyền thông để nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của việc sử dụng xe đạp và phương tiện công cộng. Chính sách này cũng đòi hỏi sự tuân thủ và hợp tác của người dân để đảm bảo an toàn và trật tự trên tàu cũng như trong khu vực nhà ga.

Cư dân Los Gatos Kylie Clark đang đối mặt với một thách thức đáng kể khi cố gắng sử dụng phương tiện giao thông công cộng để tham gia các cuộc họp của Ủy ban Cố vấn Công dân VTA. Việc di chuyển bằng xe buýt đòi hỏi cô phải mất tới hai tiếng mỗi chiều, một khoảng thời gian không hề ngắn. Clark không phải là người duy nhất gặp phải tình trạng này, nhiều cư dân khác ở Los Gatos và Cupertino cũng phải đối mặt với hệ thống giao thông công cộng không thường xuyên và đôi khi không đáng tin cậy.

Những người ủng hộ giao thông công cộng cho rằng dịch vụ này không công bằng trên khắp Thung lũng Tây, đặc biệt là đối với những cư dân phụ thuộc vào giao thông công cộng. Họ cho rằng sự thiếu chú trọng vào West Valley khiến khu vực này có nhiều khả năng bị bỏ lại phía sau. Theo tuyến đường của VTA, Los Gatos có một tuyến xe buýt chạy thẳng qua thị trấn và hai tuyến gần biên giới. Tuy nhiên, hành khách cho biết rằng tuyến xe buýt này thường trễ hoặc thậm chí không xuất hiện.

Cupertino có tám tuyến xe buýt, nhưng thời gian chờ đợi có thể lên đến hơn một tiếng. Campbell là thành phố duy nhất ở West Valley đã nhận ra tầm quan trọng của giao thông công cộng và đã mở tuyến đường sắt nhẹ Vasona. Thành phố này có khoảng bảy tuyến xe buýt và có tần suất dịch vụ tốt hơn so với các thành phố khác.

Thị trưởng Campbell Sergio Lopez cho biết rằng các thành viên hội đồng quản trị VTA đã phải cân nhắc giữa việc tăng cường dịch vụ ở các khu vực thu nhập thấp và mở rộng phạm vi phủ sóng của quận sang các khu vực khác. Ông cho rằng việc tăng cường dịch vụ là điều cần thiết để tạo ra sự thay đổi tích cực.

Người phát ngôn của VTA cho biết rằng có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến lộ trình của cơ quan vận tải, bao gồm ngân sách hoạt động, ý kiến đóng góp của cộng đồng và mục đích sử dụng đất. Người phát ngôn cũng cho biết rằng VTA phải làm việc trong phạm vi quyền hạn của mình và cân bằng các nhu cầu khác nhau của quận.

Tác động đến người lái xe cũng là một vấn đề quan trọng. Brenda Bell Brown, thành viên Nhóm Công tác các Tổ chức Cộng đồng của VTA, cho biết rằng cô phải mất khoảng 40 phút đi một chiều vào những ngày thời tiết đẹp, so với 15 phút lái xe. Cô cũng cho biết rằng có những lúc cô phải chờ đợi mà xe buýt đến muộn hoặc không đến.

Sujatha Venkatraman, giám đốc điều hành của Dịch vụ Cộng đồng West Valley, cho biết rằng một số thời gian di chuyển của khách hàng bằng xe buýt một chiều có thể lên đến bốn giờ. Bà cũng cho biết rằng vì xe buýt không chạy trên những con phố nhỏ hơn, nên tình trạng thiếu kết nối giao thông mà các chương trình như RYDE đã phần nào giải quyết được.

Những người ủng hộ giao thông công cộng cho biết rằng lượng hành khách thấp ở West Valley khiến VTA khó có thể biện minh cho việc đầu tư thêm vào khu vực này. Tuy nhiên, Clark cho biết rằng cô vẫn lạc quan rằng một ngày nào đó cô sẽ có thể dễ dàng đi xe buýt đến các cuộc họp của VTA.

Clark cũng cho biết rằng vấn đề này nghe thật nực cười khi xét đến khu vực giàu có nhất California. Tuy nhiên, khi nhìn nhận vấn đề và thực sự đặt câu hỏi về cách tiêu tiền và làm sao kiếm được số tiền đó, thì mọi chuyện lại trở nên khó khăn hơn.

Thủ đô Hà Nội đang phải đối mặt với những thách thức lớn về môi trường, hạ tầng và chất lượng sống đô thị. Để giải quyết những vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng hướng tới một Hà Nội “xanh” và bền vững. Chỉ thị này không chỉ nhắm đến việc giảm thiểu sử dụng xe cá nhân mà còn nhằm kiến tạo lại không gian sống cho người dân, với mục tiêu tạo ra một Hà Nội không khói bụi, không ùn tắc, không tiếng ồn.

Chỉ thị 20 đặt ra ba mốc thực hiện chính: đến ngày 1/7/2026, sẽ không còn mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028, sẽ không còn mô tô, xe gắn máy, và hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2; từ năm 2030, sẽ tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3. Để bảo đảm tính khả thi, Chỉ thị giao Hà Nội phối hợp với các bộ, ngành liên quan tổ chức thực hiện đồng bộ.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, Hà Nội đã đưa vào vận hành gần 400 xe buýt điện và dự kiến đến năm 2030, toàn bộ xe buýt trong thành phố sẽ được điện hóa. Tuyến metro số 2A Cát Linh – Hà Đông đã phục vụ hơn 15 triệu lượt khách trong 2 năm qua. Dự kiến tuyến Nhổn – ga Hà Nội sẽ hoàn thành vào năm 2026, góp phần quan trọng vào việc giảm tải giao thông và ô nhiễm môi trường.

Nếu tổ chức thực hiện tốt, Hà Nội không chỉ trở thành hình mẫu về đô thị xanh trong nước mà còn đóng góp thiết thực vào cam kết khí hậu toàn cầu của Việt Nam. Việc chuyển đổi sang các phương tiện giao thông xanh không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn cải thiện chất lượng sống cho người dân. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề cần phải thảo luận và cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình thực hiện.

Trước những thách thức và khó khăn, Hà Nội đang bước vào một “bước ngoặt xanh” đầy hy vọng nhưng cũng không ít thách thức. Việc kiên trì và quyết tâm thực hiện các mục tiêu của Chỉ thị 20 sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho môi trường và chất lượng sống của người dân Hà Nội. Cái giá của việc không thay đổi sẽ lớn hơn, và vì vậy, cần sự chung tay của cả chính quyền và người dân để hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một Hà Nội xanh, sạch, đẹp và bền vững.