Ô nhiễm không khí

Hà Nội đứng đầu thế giới về ô nhiễm không khí với chỉ số AQI 189, vùng quê thủ đô bị bao phủ bởi lớp bụi mịn trắng xóa.

Hà Nội ô nhiễm không khí nghiêm trọng, tầm nhìn hạn chế do sương mù dày đặc, đứng top 2 thế giới.

Ô nhiễm không khí ở miền Bắc có thể gây hại cho nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là với người cao tuổi, phụ nữ có thai, trẻ em và người có đề kháng yếu. Hãy bảo vệ sức khỏe bằng cách đeo khẩu trang khi ra đường, rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý và đi khám sức khỏe thường xuyên.

Trí tuệ nhân tạo được sử dụng để dự báo ô nhiễm không khí, nhằm giảm thiểu tác động của ô nhiễm đối với sức khỏe, đặc biệt là ở trẻ em.

Giảm ô nhiễm không khí có thể tăng tốc độ nóng lên toàn cầu. Loại bỏ khí thải như SO₂ làm giảm hiệu ứng làm mát của bụi bẩn trong không khí. Để giảm hậu quả của biến đổi khí hậu, cần giảm khí nhà kính như CO₂, methane và các giải pháp bền vững như trồng cây, thu giữ carbon và chuyển đổi năng lượng.

Ô nhiễm không khí, đặc biệt trong thai kỳ và giai đoạn 0-5 tuổi, có thể gây giảm IQ ở trẻ. Một nghiên cứu theo dõi 200 bà mẹ và con cái từ khi còn trong bụng mẹ đến lúc trẻ lên 7 tuổi cho thấy mức độ hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) cao trong máu dây rốn liên quan đến chỉ số IQ thấp hơn 4-5 điểm. Các chất ô nhiễm như PAH và bụi mịn PM2.5 hiện hữu cả ngoài đường và trong nhà, từ nhiều nguồn như bếp gas, khói thuốc lá và khí thải xe cộ.

Xe máy là nguồn gây ô nhiễm khí thải cao hơn ô tô do tiêu thụ nhiều năng lượng, xả trực tiếp khí thải mà không qua hệ thống xử lý. Hiện Hà Nội có 450.000 xe máy, chiếm 75% phương tiện giao thông, gây 60% ô nhiễm không khí. Chuyển đổi sang xe máy điện là giải pháp được đề xuất nhưng cần giải quyết hạ tầng trạm sạc và xử lý pin thải.

Chỉ thị 20 của Chủ tịch Chính phủ nhằm giảm ô nhiễm không khí tại Hà Nội yêu cầu thực hiện các biện pháp mạnh mẽ, bao gồm hạn chế xe máy vào Vành đai 1. Tuy nhiên, để giải quyết ô nhiễm môi trường, cần xử lý đồng bộ các nguồn phát thải và có lộ trình chuyển đổi hiệu quả, ưu tiên phát triển giao thông công cộng, tăng xe buýt sạch, mở rộng hệ thống metro và số hóa hệ thống vé.

Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về chuyển đổi giao thông đô thị tại Hà Nội, hướng tới xây dựng thành phố bền vững. Quyết định này thể hiện tư duy cải cách, nhằm giảm ô nhiễm không khí và phát triển giao thông công cộng.

Hà Nội dự kiến cấm xe máy xăng trong vành đai 1 từ tháng 7/2026. Xe máy xăng và ôtô cá nhân sẽ bị hạn chế trong vành đai 1 và 2 từ 2028, và trong vành đai 3 từ 2030. Nhiều thành phố lớn như Mexico, Paris cũng đã thực hiện hạn chế xe máy xăng để giảm ô nhiễm.