Liên minh châu Âu (EU) vừa công bố vòng trừng phạt thứ 18 nhắm vào Nga, với mục tiêu chính là cắt đứt hoàn toàn mọi nguồn năng lượng nhập khẩu còn lại từ Moscow. Cùng với đó, EU đề xuất tăng gấp 5 lần ngân sách quốc phòng chung để thúc đẩy nghiên cứu và mua sắm quốc phòng. Đây là những bước đi quan trọng và chiến lược trong bối cảnh xung đột tại Ukraine ngày càng leo thang và gây ra nhiều thách thức cho các bên liên quan.

Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng đã có những nỗ lực thuyết phục Mỹ tái gia nhập Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine, một cơ chế phối hợp các khoản tài trợ quốc phòng cho Kiev. Cuộc họp gần đây tại Ramstein, Đức, đã chứng kiến sự tham gia của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth, lần đầu tiên kể từ tháng 2/2023. Tuyên bố của ông Hegseth về việc đẩy Nga ra khỏi lãnh thổ Ukraine đã thu hút sự chú ý của các thành viên EU, và nhiều người cho rằng đó là một mục tiêu không dễ dàng đạt được.

Trong khi đó, lực lượng Nga tiếp tục gia tăng cường độ tấn công tại nhiều mặt trận ở Ukraine. Ukraine đã tăng cường khả năng phòng thủ và tiến hành các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga bằng vũ khí tầm xa trong hai tuần qua. Tại cuộc họp của các đối tác Ukraine, Anh và Đức đã cam kết cung cấp tên lửa phòng không cho Ukraine. Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healy cho biết nước này cùng Đức sẽ cung cấp các tên lửa phòng không cần thiết cho Ukraine, giúp nước này tăng cường khả năng phòng thủ trước các cuộc tấn công của Nga.

Ukraine đang sử dụng nhiều hệ thống phòng thủ tên lửa do Mỹ và Đức cung cấp, bao gồm IRIS-T, NASAMS và SHORAD. Trong thời gian gần đây, Ukraine đã bắn hạ hoặc chế áp hàng trăm máy bay không người lái của Nga. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhấn mạnh rằng vũ khí do nước này sản xuất đang đóng vai trò quan trọng trong cuộc xung đột, và nước này đang tiếp tục tăng cường sản xuất vũ khí để đáp ứng nhu cầu phòng thủ.

Liên minh châu Âu dự kiến tăng ngân sách quốc phòng và không gian lên 131 tỷ euro, gấp 5 lần so với ngân sách 2021-2027. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula Von Der Leyen cũng đề xuất thành lập Quỹ Năng lực Cạnh tranh Châu Âu cho nghiên cứu và đổi mới quốc phòng. Đây là những bước đi quan trọng nhằm giúp EU tăng cường khả năng quốc phòng và cạnh tranh trong lĩnh vực quốc phòng.

Nỗ lực ngoại giao để chấm dứt xung đột vẫn tiếp tục, với vòng đàm phán trực tiếp thứ ba giữa Ukraine và Nga diễn ra tại Istanbul. Các bên liên quan đang hy vọng tìm được một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột, nhưng cho đến nay, vẫn chưa có một thỏa thuận nào được đạt được.

Các nhà lãnh đạo châu Âu đang tiếp tục thảo luận về việc tăng cường quốc phòng và hỗ trợ Ukraine. Trong khi đó, Nga tiếp tục phản đối việc phương Tây can thiệp vào công việc nội bộ của nước này.

Ngày 15/7, tờ Sumy News của Nga đã đăng tải một bài viết gây chú ý với tiêu đề: ‘Mọi thứ đã thay đổi lúc 00:23. Quân đội Ukraine hỗn loạn. Mệnh lệnh bí mật của ông Putin được thực thi’. Bài viết cho biết, vào thời điểm 00:23 ngày 15/7 (theo giờ Moscow), quân đội Nga đã thực hiện một cuộc đột phá thành công vào khu định cư Miropolie trong chiến dịch tấn công Sumy. Hiện tại, các cuộc giao tranh đang diễn ra ở khu vực ngoại ô phía bắc của khu định cư này.

Cùng ngày, các cuộc đụng độ ác liệt cũng đang diễn ra tại khu định cư Kondratovka, nơi quân Ukraine đang phản công mạnh mẽ. Để giành thế thượng phong, ngoài việc sử dụng pháo phản lực, quân đội Nga còn huy động cả không quân. Tờ Sumy News cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ban hành một mệnh lệnh bí mật liên quan đến việc thiết lập một vùng đệm tại tỉnh Sumy (Ukraine) để ngăn chặn Kiev thực hiện các cuộc đột phá tiếp vào các tỉnh Kursk và Belgorod nằm sát biên giới Nga.

Nhiều khu dân cư ở Sumy đã được lệnh sơ tán. Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từ chối lệnh sơ tán toàn bộ tỉnh này, nhưng không giải thích lý do. Từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 6 năm 2025, Nga đã triển khai một lực lượng lớn binh sĩ và khí tài ở biên giới Sumy. Đây là sự triển khai lực lượng mà Kiev cũng như các quan sát viên quốc tế đánh giá là chưa từng có.

Theo Tổng thống Zelensky, hơn 50.000 binh sĩ Nga, bao gồm cả các đơn vị tinh nhuệ, đã tập trung tại khu vực giáp ranh tỉnh Kursk, chuẩn bị cho một đợt tấn công mùa hè quy mô lớn vào Sumy. Dữ liệu từ các nhóm giám sát chiến sự cho thấy, chỉ trong vòng hai tuần, quân Nga đã chiếm giữ hơn 150 km² lãnh thổ gần biên giới, đẩy lùi quân Ukraine sâu vào bên trong khoảng 25-30 km, khiến thành phố Sumy rơi vào tầm pháo kích và tấn công bằng máy bay không người lái.

Nga không chỉ sử dụng bộ binh mà còn phối hợp sử dụng pháo phản lực, tên lửa tầm ngắn Iskander và không quân, liên tục tấn công vào kho đạn, trung tâm chỉ huy và tuyến hậu cần của Ukraine. Đây được xem là đợt tấn công phối hợp dữ dội và áp đảo nhất mà khu vực Sumy từng hứng chịu kể từ khi xung đột bắt đầu.

Mục tiêu chiến lược của Nga là thiết lập một vùng đệm an toàn khoảng 10 km bên trong lãnh thổ Ukraine. Các nhà phân tích nhận định, nếu đợt tấn công này thành công, Nga không chỉ củng cố được biên giới phía bắc mà còn tạo ra áp lực lớn lên hệ thống phòng thủ tổng thể của Kiev.

Chiến dịch quy mô chưa từng có của Nga. Đáng chú ý, những diễn biến dồn dập tại Sumy, với các đòn tấn công dồn dập và mệnh lệnh mật của ông Putin, mới chỉ là một phần trong chiến dịch quy mô lớn mà Nga đang triển khai trên khắp chiến tuyến Ukraine.

Trong một bài phân tích gần đây, Ben Hall, biên tập viên khu vực châu Âu của Financial Times, đã phỏng vấn ông Franz-Stefan Gady, chuyên gia quân sự và tác giả cuốn ‘The Return of War’, để bàn về tình hình chiến sự tại Ukraine. Ông Gady cho biết, Nga hiện đã triển khai gần 700.000 binh sĩ cho chiến dịch mùa hè năm nay. Truyền thông Nga cho biết, đây sẽ là chiến dịch tấn công với quy mô chưa từng có.

Các đòn tấn công của Nga tập trung mạnh nhất ở miền Đông, đặc biệt tại Donbas, với mục tiêu chiếm Kostyantynivka, Pokrovsk và bao vây Slovyansk, Kramatorsk. Ông Gady nhấn mạnh, dù công nghệ (drone, pháo) quan trọng nhưng lính bộ binh vẫn là yếu tố then chốt, và hiện Ukraine đang thiếu lính trầm trọng do hạn chế huy động quân, yếu kém trong huấn luyện và mệt mỏi sau nhiều năm chiến tranh.

Nga cũng đang đẩy mạnh các cuộc tấn công bằng hàng trăm drone và tên lửa nhắm vào thành phố Ukraine, với mục tiêu phá hủy ý chí kháng cự, làm suy yếu ngành công nghiệp quốc phòng, và cản trở đầu tư phương Tây. Cuối cùng, ông Gady nhấn mạnh rằng chiến tranh là cuộc đấu ý chí, và cả hai bên – đặc biệt là Ukraine – đang phải đối mặt không chỉ với bài toán chiến thuật, mà cả câu hỏi lớn về động lực chính trị, xã hội và quốc tế để duy trì cuộc kháng chiến lâu dài.