Ẩm thực không chỉ là sự kết hợp giữa nguyên liệu và kỹ thuật, mà còn là một sân khấu nơi sản vật địa phương được tái hiện qua bàn tay tinh tế, sự sáng tạo và khả năng kể chuyện duy mỹ của người đầu bếp. Không chỉ là sự hòa quyện của hương vị, ẩm thực còn là một hình thức kể chuyện đầy xúc cảm. Mỗi nguyên liệu, mỗi cách chế biến đều phản ánh nhịp điệu của thiên nhiên và tâm tình của con người trong từng mùa.

Khi nhắc đến ẩm thực, chúng ta thường hình dung về những món ăn truyền thống với hương vị quen thuộc. Tuy nhiên, trong một thế giới ẩm thực đa dạng và không ngừng phát triển, các đầu bếp ngày nay đã và đang đẩy mạnh sự sáng tạo và đổi mới. Một trong những ví dụ nổi bật là sự kết hợp giữa thịt cừu, một nguyên liệu không còn xa lạ, với các kỹ thuật chế biến và nguyên liệu đặc trưng của Việt Nam.

Thịt cừu, với sự mềm mại và tinh tế của nó, đã trở thành chất liệu để các đầu bếp thử nghiệm và sáng tạo. Tại nhà hàng ST25 by Koto, phở xào thịt cừu là một món ăn tiêu biểu cho sự kết hợp này. Từng sợi phở được áp chảo khéo léo để đạt độ cháy cạnh và giữ trọn sự dai mềm tự nhiên, sau đó nhẹ nhàng ôm lấy những lát thịt cừu tẩm ướp chao mềm rục, thơm bùi. Sự kết hợp này không chỉ mang đến một trải nghiệm vị giác mới mẻ mà còn thể hiện sự tinh tế và tỉ mỉ trong từng chi tiết.

Một biến tấu khác của thịt cừu là bánh xèo thịt cừu, một cú xoay mình ngoạn mục trên bản đồ vị giác. Thay vì sử dụng nhân thịt và giá đỗ truyền thống, món bánh này chọn phủ lên bề mặt tôm săn, thịt cừu mềm và một phần cảm hứng taco. Phần bánh được tạo hình nhỏ gọn, vừa vặn trong lòng bàn tay, với vỏ bánh vàng nghệ giòn rụm và lớp nhân đầy đặn, mang đến phong vị ẩm thực đường phố hiện đại đầy cuốn hút.

Sự xuất hiện của thịt cừu trong bếp Việt không chỉ là một thử nghiệm nguyên liệu mà còn phản ánh tinh thần cởi mở và khát vọng đổi mới của ẩm thực đương đại. Giữa dòng chảy toàn cầu hóa, những biến tấu này là minh chứng cho khả năng thích ứng và sáng tạo không giới hạn của các đầu bếp Việt, khi họ không ngừng viết tiếp câu chuyện ẩm thực quê hương bằng sản vật tự nhiên nhưng vẫn giữ trọn hồn cốt địa phương.

Không chỉ dừng lại ở thịt cừu, sự sáng tạo và đổi mới trong ẩm thực Việt còn được thể hiện qua nhiều món ăn khác. Bánh mì Autograph, với phần nhân là tổ hợp của thịt bò Black Angus băm nhuyễn cuộn lá lốt, phô mai xông khói, gan ngỗng, cùng rau thơm, ớt tươi và đồ chua, là một tuyên ngôn rõ ràng cho sự sáng tạo vượt bậc. Hay như món bún chả tacos, một phiên bản phá cách của món bún chả truyền thống, với thịt lợn được ướp và nướng trong một loại vỏ bánh taco giòn.

Ẩm thực đường phố Việt Nam, với vẻ sống động được hun đúc qua làn khói bếp, tiếng rao quen thuộc và những phiên chợ tấp nập, đã trở thành chất liệu quý để các đầu bếp thỏa sức sáng tạo. Tinh thần đó không dừng ở việc tái hiện những món ăn truyền thống một cách nguyên bản, mà còn mở ra cánh cửa cho những thử nghiệm táo bạo, kết hợp tinh hoa bản địa với hơi thở đương đại, tạo nên những trải nghiệm độc đáo.

Một số nhà hàng đã và đang góp phần làm nên sự đa dạng và phong phú của ẩm thực Việt. Oriental Pearl, với thực đơn gọi món mới nhất, đã mang đến những trải nghiệm ẩm thực mới mẻ. Hay như LAVA, nhà hàng biểu tượng của InterContinental Phú Quốc, với món sò điệp áp chảo, đã thể hiện sự tinh tế và đơn giản trong ẩm thực.

Cuối cùng, món tráng miệng từ dứa, dừa, cùng chút cà phê đã dệt nên khúc vĩ thanh hoàn hảo cho hành trình ẩm thực đa sắc. Sau những nốt bổng của thịt và lửa, vị giác tìm kiếm một nốt trầm dịu dàng khép lại bản giao hưởng ẩm thực. Và đó là lúc chúng ta nhận ra rằng, ẩm thực không chỉ là về thức ăn, mà còn là về cảm xúc, ký ức và trải nghiệm của mỗi người.

Ẩm thực Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế của mình tại Hồng Kông, một trong những thiên đường ẩm thực quốc tế. Điều này không chỉ thể hiện qua sự yêu thích của các thực khách địa phương mà còn qua sự hiện diện của các nhà hàng Việt Nam với chất lượng cao. Đầu bếp nổi tiếng quá cố người Mỹ Anthony Bourdain từng là một fan ruột của ẩm thực Việt Nam và đã mời cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama xuất hiện trong tập phim tài liệu về Hà Nội vào năm 2016.

Tại Hồng Kông, mặc dù cộng đồng người Việt chỉ khoảng 12.000 người, chiếm 0,16% tổng dân số, nhưng ẩm thực Việt Nam vẫn đang phát triển và đóng vai trò không thể thay thế đối với giới sành ăn ở đây. Theo Ashlyn Chak, một cây bút chuyên về ẩm thực, mặc dù số lượng nhà hàng phục vụ món ăn Việt khá khiêm tốn so với nhà hàng Đông Nam Á khác, nhưng hương vị đích thực của ẩm thực Việt vẫn tỏ ra nổi bật ở đây nhờ độ tươi ngon, cân bằng, tinh tế, hình thức và cách trình bày khác biệt.

Nhiều nhà hàng Việt Nam tại Hồng Kông đã trở thành địa chỉ quen thuộc của cư dân và nhân viên văn phòng mê đồ ăn Việt. Nhà hàng Bếp Việt của Raymond Wong, khai trương từ cách đây 11 năm, nổi tiếng với hương vị đậm chất Việt nhờ hơn 70% nguyên liệu nhập trực tiếp từ Việt Nam. Còn nhà hàng Pho Viet Authentic Hanoi Cuisine của Kenny Tse, mở từ năm 2017, chuyên phục vụ các món ăn như bún chả, bún riêu, bún thịt nướng và bánh mì thịt heo quay. Nhà hàng Ăn Chơi của Kay Mai, khai trương tại khu phố sầm uất Sheung Wan vào năm 2023, chuyên trị món bánh mì trứ danh nhà làm.

Các nhà sáng tạo nội dung và doanh nhân người Việt tại Hồng Kông cũng đang góp phần quảng bá ẩm thực Việt Nam. Kiki Phùng, nhà sáng tạo nội dung gốc Việt, sở hữu kênh Instagram với hơn 68.000 người theo dõi, đã khai trương nhà hàng Bánh mì Nếm tại quận Loan Tể, chuyên tập trung vào các món ăn miền Nam đậm đà.

Mặc dù vẫn còn một số người nghĩ rằng đồ ăn Việt Nam rẻ và có chất lượng thấp, nhưng các doanh nhân và nhà sáng tạo người Việt tại Hồng Kông đang nỗ lực thay đổi quan niệm này. Họ cho biết, món ăn Việt cần rất nhiều thời gian và công sức để chế biến, với sự chú trọng vào hương vị và gia vị. Qua đó, họ hy vọng sẽ giúp nâng cao hình ảnh của ẩm thực Việt Nam trong mắt công chúng quốc tế và khẳng định vị thế của nó như một phần không thể thiếu trong bản đồ ẩm thực thế giới.

Hiện tại, cộng đồng người Việt tại Hồng Kông đang tiếp tục phát triển và đóng góp vào sự đa dạng của nền ẩm thực địa phương. Với sự nỗ lực của các doanh nhân, nhà sáng tạo nội dung và những người yêu ẩm thực, hình ảnh của ẩm thực Việt Nam sẽ ngày càng được củng cố và tôn vinh tại Hồng Kông cũng như trên toàn thế giới.

Liên quan đến sự phát triển của ẩm thực Việt Nam tại Hồng Kông, nhiều chuyên gia dự đoán rằng thời gian tới sẽ là giai đoạn phát triển mạnh mẽ hơn nữa của các nhà hàng Việt tại đây. Sự hỗ trợ từ các nhà sáng tạo nội dung và sự yêu thích của thực khách địa phương sẽ là những yếu tố quan trọng giúp ẩm thực Việt Nam tiếp tục phát triển.

Ẩm thực Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế tại Hong Kong, một trong những điểm đến nổi tiếng với nền ẩm thực đa văn hóa. Sau năm 1975, hàng chục nghìn người Việt đã di cư đến Hong Kong, tạo nên một cộng đồng nhỏ nhưng có sức ảnh hưởng. Đến nay, ước tính có khoảng 12.000 người Việt đang sinh sống tại đây.

Mặc dù ẩm thực Thái Lan đã phổ biến tại Hong Kong, nhưng ẩm thực Việt Nam vẫn còn gặp khó khăn trong việc định vị hình ảnh cao cấp. Tuy nhiên, nhiều đầu bếp Việt Nam đang nỗ lực thay đổi điều này bằng cách chú trọng đến tính xác thực và chất lượng của các món ăn. Ông Raymond Wong, người sáng lập Bep Vietnamese Kitchen tại khu Central, là một trong những người tiên phong trong việc đưa ẩm thực Việt Nam đến với công chúng Hong Kong. Ông duy trì việc nhập nguyên liệu trực tiếp từ Việt Nam và tạo ra các món ăn đặc trưng như phở bò kiểu Nam, cơm tấm sử dụng bò lúc lắc sốt tiêu đen và sườn nướng.

Không chỉ ông Wong, nhiều đầu bếp khác cũng đang góp phần định hình lại diện mạo của ẩm thực Việt tại Hong Kong. Ông Kenny Tse, đồng sáng lập nhà hàng Pho Viet Authentic Hanoi Cuisine tại Mong Kok, đã đi khắp các vùng miền của Việt Nam để khám phá ẩm thực và mang về những món ăn chuẩn vị cho khách hàng. Nhà hàng của ông phục vụ các món ăn đặc trưng như bún chả, bún riêu, bánh mì và bún thịt nướng.

Tại Sheung Wan, nhà hàng An Choi do vợ chồng Kay Mai và Lewis Dai sáng lập năm 2023 cũng theo đuổi phong cách nấu ăn truyền thống. Bánh mì tại An Choi được làm hoàn toàn thủ công hai lần mỗi ngày, và các món ăn khác như phở, pate gan, sốt trứng, dưa chua và các loại nước chấm đều được nhà hàng tự chế biến để đảm bảo hương vị.

Không chỉ dừng lại ở đó, nhiều người Việt xa xứ khác cũng đang góp phần quảng bá ẩm thực Việt tại Hong Kong. Kiki Phung, nhà sáng tạo nội dung người Việt sống tại Hong Kong, đã mở tiệm Banh Mi Nem tại Wan Chai năm 2024, lấy cảm hứng từ công thức gia truyền của mẹ. Tiệm bánh mì của cô đã được đón nhận mạnh mẽ và mở thêm chi nhánh thứ hai tại Central.

Với thực khách muốn tìm trải nghiệm cao cấp hơn, nhà hàng Sep Hong Kong tại Central, mở cửa từ năm 2022, là điểm đến cho ẩm thực Việt kiểu Đông Dương. Đầu bếp DoBee Lam, người từng sống 7 năm tại Việt Nam, kết hợp kỹ thuật nướng bằng củi với nguyên liệu nhập khẩu để tạo chiều sâu hương vị cho các món ăn.

Từ món ăn đường phố dân dã đến các phiên bản cao cấp, ẩm thực Việt tại Hong Kong đang lên ngôi với sự dẫn dắt của những người Việt xa xứ tâm huyết, những người coi món ăn không chỉ là khẩu vị, mà còn là bản sắc.

Châu Á – vùng đất đa dạng và phong phú về văn hóa ẩm thực

Châu Á là vùng đất đa dạng và phong phú về văn hóa ẩm thực, với nhiều món ăn đường phố nổi tiếng khắp thế giới. Các chuyên gia ẩm thực và du khách quốc tế đã xếp hạng và đưa ra danh sách 14 món ăn đường phố tiêu biểu của khu vực này.

Phở Việt Nam – Quốc hồn quốc túy

Phở của Việt Nam là món ăn được coi là quốc hồn quốc túy và đã được vinh danh trong danh sách các món ăn ngon nhất thế giới theo Business Insider. Xuất phát từ Nam Định và Hà Nội, phở đã chinh phục thực khách bằng nước dùng thanh ngọt từ xương hầm, bánh phở mềm mịn, thịt bò hoặc gà thái mỏng, cùng với rau thơm như húng quế, ngò gai. Phở không chỉ là một món ăn mà còn là biểu tượng văn hóa của Việt Nam.

Sushi Nhật Bản – Nghệ thuật ẩm thực

Sushi của Nhật Bản là một biểu tượng ẩm thực không chỉ của Nhật Bản mà còn của thế giới. Sushi không chỉ là một món ăn mà còn là một nghệ thuật, với sự kết hợp giữa cơm trộn giấm, hải sản tươi sống, wasabi cay nồng và gừng ngâm chua tạo nên hương vị độc đáo.

Tom Yum Goong Thái Lan – Món ăn tuyệt vời

Thái Lan góp phần với Tom Yum Goong, món canh tôm chua cay đặc trưng, được CNN ca ngợi là món ăn tuyệt vời nhất của nước này. Sự kết hợp giữa vị chua, cay, mặn, ngọt từ tôm, sả, lá chanh, riềng và cà chua khiến Tom Yum trở thành món ăn không thể bỏ qua khi đến Thái Lan.

Samgyetang Hàn Quốc – Lựa chọn hoàn hảo

Samgyetang, món gà tần sâm của Hàn Quốc, là lựa chọn hoàn hảo trong những ngày nóng bức. Gà non nhồi sâm, gạo nếp, táo tàu, hoàng kỳ được hầm trong nồi đá, tạo nên hương vị thơm ngon, bổ dưỡng.

Sủi cảo Trung Quốc – Món ăn truyền thống

Trung Quốc có Sủi cảo, món ăn truyền thống đặc biệt phổ biến trong dịp Tết, tượng trưng cho sự may mắn và đoàn viên. Vỏ bánh mỏng dai, nhân thịt hoặc tôm, được hấp hoặc luộc, ăn kèm nước dùng trong vắt, sủi cảo là món ăn không thể thiếu khi khám phá ẩm thực Trung Hoa.

Thali Ấn Độ – Biểu tượng đa dạng ẩm thực

Ấn Độ và các nước lân cận có Thali, bữa ăn truyền thống Nam Á, mang đến sự cân bằng của sáu hương vị: mặn, ngọt, cay, đắng, chua, béo. Gồm cơm Basmati, bánh mì roti, cà ri rau, sữa chua và đồ ngọt, Thali là biểu tượng của sự đa dạng ẩm thực Ấn Độ, Nepal và các quốc gia lân cận.

Ikan Bakar Malaysia – Món cá nướng đặc trưng

Malaysia có Ikan Bakar, món cá nướng đặc trưng, được ướp tương ớt, gia vị, nướng trên lá chuối, tạo nên hương thơm quyến rũ. Món ăn này chinh phục du khách bằng vị ngọt tự nhiên của cá tươi và độ cay nồng.

Satay Malaysia – Món thịt xiên nướng

Một món ăn đường phố nổi tiếng khác của Malaysia là Satay, món thịt xiên nướng, được ướp gia vị cay đặc trưng, nướng trên than hồng, ăn kèm nước chấm đậu phộng béo ngậy.

Jasha Maru Bhutan – Món gà hầm

Bhutan có Jasha Maru, món gà hầm, nổi bật với vị cay đặc trưng từ ớt đỏ Thimphu. Thịt gà thái nhỏ hầm cùng hành tây, cà chua, gừng và rau mùi, món ăn này mang đến trải nghiệm vị giác độc đáo.

Doner Kebab Thổ Nhĩ Kỳ – Biểu tượng ẩm thực đường phố

Thổ Nhĩ Kỳ có Doner Kebab, món ăn đường phố nổi tiếng, là sự kết hợp của bánh mì phủ mè, thịt nướng xiên quay, rau củ và nước sốt đa dạng. Thịt được cắt mỏng, mềm, thơm, khiến món ăn này trở thành biểu tượng ẩm thực đường phố.

Cơm Gà Hải Nam Singapore – Món ăn biểu tượng

Singapore có Cơm Gà Hải Nam, dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, đã trở thành món ăn biểu tượng của Singapore. Gà luộc hoặc quay, cơm nấu cùng gừng, tỏi, lá dứa, ăn kèm nước chấm ớt và dưa chuột, món ăn này phổ biến từ quán bình dân đến nhà hàng sang trọng.

Cua Ớt Singapore – Món ăn quốc gia

Một món ăn quốc gia khác của Singapore là Cua Ớt, đứng thứ 35 trong danh sách 50 món ngon nhất thế giới. Nước sốt từ tỏi, giấm gạo, trứng và gia vị đặc biệt, kết hợp với cua tươi ngọt, tạo nên trải nghiệm ẩm thực khó quên.

Bò Rendang Indonesia – Món cà ri bò khô

Indonesia có Bò Rendang, món cà ri bò khô, nổi tiếng với vị cay nồng, béo ngậy từ nước dừa, kết hợp sả, gừng, ớt. Thường xuất hiện trong các dịp lễ, Rendang là tinh hoa ẩm thực Bali, ăn kèm cơm trắng hoặc cơm lá tre.

Cà Ri Massaman Thái Lan – Món ăn đứng đầu

Cuối cùng là Cà Ri Massaman của Thái Lan, đứng đầu danh sách 50 món ngon nhất thế giới của CNN. Với vị cay, ngọt, béo từ nước dừa, đậu phộng, khoai tây và gia vị, món ăn này chinh phục mọi thực khách ngay từ lần thử đầu tiên.

Kết luận

Mỗi món ăn đều mang hương vị độc đáo, phản ánh bản sắc vùng miền và tập tính của người dân nơi đó, tạo nên nét đa dạng và phong phú cho văn hóa ẩm thực Châu Á nói riêng và thế giới nói chung.

Trong những năm gần đây, một hiện tượng đang trở nên phổ biến ở các thành phố lớn, đặc biệt là trong giới trẻ: sự giảm dần hứng thú với các món ăn truyền thống như phở, bún chả…, trong khi các chuỗi ăn uống ngoại quốc như lẩu băng chuyền, bò nướng lại thu hút đông đảo. Vậy nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch này là gì?

Gần đây, tôi có dịp đến một tiệm phở quen trên con phố nhỏ, nơi đã tồn tại gần 30 năm. Quán nổi tiếng với nước dùng ninh xương trong 8 tiếng và miếng nạm gầu ăn một lần là ghiền. Tuy nhiên, sau nhiều lần ngồi ăn, tôi nhận ra một điều kỳ lạ: hầu hết khách ra vào đều ngoài 40. Trong khi đó, các quán trà sữa, quán thức ăn nhanh, gà rán, lẩu băng chuyền… lại chật kín sinh viên, nhân viên văn phòng trẻ hơn. Sự chênh lệch này đặt ra một câu hỏi tưởng chừng nhỏ nhưng không đơn giản: Vì sao người trẻ ngày càng ít ăn phở, bún chả…?

Một trong những lý do chính là đời sống đô thị, với guồng quay nhanh và sự tiện lợi làm chuẩn mực, khiến bữa sáng trở thành một phần của cuộc đua thời gian. Từ góc độ người bán, nhiều quán phở cũng không còn mặn mà với giới trẻ. Một bác chủ quán nói: ‘Tụi nhỏ lâu thật lâu mới đến ăn, giờ người già mới chịu ngồi lại ăn phở’. Phở, theo cách vận hành của nhiều hàng quán hiện nay, mặc định là món ăn của thế hệ đi trước.

Nhưng điều đáng nói hơn là sự đứt gãy. Phở không chỉ là món ăn, nó còn là biểu tượng. Nếu phở muốn tồn tại không chỉ như một biểu tượng hoài niệm, thì chính những người làm phở nói riêng và các món ăn truyền thống khác cần nhìn nhận lại cách đối thoại với thế hệ mới. Làm thế nào để các món ăn truyền thống như phở, bún chả… có thể tiếp cận và thu hút lại giới trẻ đang trở thành một thách thức lớn.

Có thể thấy, để tồn tại và phát triển, các món ăn truyền thống cần thay đổi cách tiếp cận và cách phục vụ để phù hợp với nhu cầu và khẩu vị của thế hệ trẻ. Đồng thời, các doanh nghiệp và người bán cần nghiên cứu và tìm hiểu về nhu cầu và thị hiếu của khách hàng trẻ để có thể phục vụ họ tốt hơn.

Các quán ăn và chuỗi ăn uống cần thay đổi để bắt kịp với nhu cầu của giới trẻ. Lẩu băng chuyền và các quán bar đã làm được điều đó, và đã thu hút được nhiều khách hàng trẻ. Các món ăn truyền thống như phở và bún chả cũng có thể làm được điều tương tự.