Bão Gil, một cơn bão mới hình thành vào ngày 31.7, đang thu hút sự chú ý của các chuyên gia khí tượng khi dự báo sẽ mạnh lên thành bão cuồng phong ở khu vực Đông Thái Bình Dương. Đến ngày 1.8, trong khi bão cuồng phong Iona đã suy yếu thành bão nhiệt đới giữa Thái Bình Dương, bão Gil tiếp tục xu hướng mạnh lên. Theo thông tin từ Trung tâm Bão Quốc gia Mỹ (NHC), vị trí hiện tại của bão Gil nằm cách mũi phía nam của bán đảo Baja California khoảng 1.260km, với sức gió duy trì tối đa ở mức 72 km/h kèm theo gió giật mạnh hơn.

Dự báo thời tiết cho thấy, trong vài ngày tới, bão Gil sẽ chuyển hướng di chuyển sang hướng bắc – tây bắc và có khả năng mạnh lên thành bão cuồng phong vào ngày 1.8. Mặt khác, bão Iona, sau khi suy yếu, sẽ tiếp tục di chuyển về phía tây trong ngày 1.8, sau đó dần chuyển hướng về phía bắc – tây bắc vào cuối tuần. Hiện tại, sức gió duy trì tối đa của bão Iona là 85 km/h, kèm theo gió giật mạnh hơn.

Bên cạnh đó, Trung tâm Bão Quốc gia Mỹ cũng đang theo dõi chặt chẽ hai áp thấp khác tại khu vực Giữa và Đông Thái Bình Dương. Đáng chú ý, áp thấp Invest92C có tới 20% khả năng phát triển thành áp thấp nhiệt đới hoặc bão nhiệt đới trong vòng 2 ngày tới. Sự hiện diện của các hệ thống thời tiết này cho thấy hoạt động phức tạp của thời tiết ở khu vực Thái Bình Dương.

Ở phía Tây Thái Bình Dương, tình hình thời tiết cũng không kém phần phức tạp khi bão Krosa đang hoạt động gần Nhật Bản. Dự báo cho thấy, cơn bão này có thể đổ bộ vào khu vực này từ đêm 1.8 đến ngày 2.8, gây ra sóng lớn và mưa lớn. Bão Krosa có khả năng tiếp tục phát triển và di chuyển với tốc độ chậm, gây ra gió mạnh và biển động mạnh.

Ngoài ra, các chuyên gia khí tượng cũng đang theo dõi một áp thấp gần Biển Đông. Sự phát triển và di chuyển của hệ thống thời tiết này có thể gây ra tác động đáng kể đến khu vực, và người dân cần theo dõi thông tin thời tiết một cách chặt chẽ để đảm bảo an toàn.

Nhật Bản đang trải qua một quá trình tái cấu trúc kiến trúc an ninh của mình thông qua việc tăng cường hợp tác quốc tế về công nghệ quốc phòng và mức tăng chi tiêu quốc phòng đáng kể. Điều này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Tokyo đang tích cực thúc đẩy hợp tác quốc tế để tăng cường năng lực răn đe và khẳng định vai trò của mình như một trụ cột công nghệ cao trong việc duy trì ổn định khu vực.

Nhật Bản dự kiến sẽ tăng chi tiêu quốc phòng lên khoảng 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2025, tương đương khoảng 55 tỷ đô la Mỹ. Mức tăng này cao 9,4% so với năm trước và sẽ được sử dụng để mua sắm các thiết bị quân sự tiên tiến, bao gồm 400 tên lửa Tomahawk do Hoa Kỳ sản xuất và tên lửa đối hạm Lớp 12 được nâng cấp.

Quá trình hiện đại hóa quân đội Nhật Bản hiện đang tập trung vào việc đóng hai tàu ASEV (Advanced Spy and Vanguard) bởi các công ty Mitsubishi Heavy Industries và Japan Marine United. Các “siêu tàu khu trục” này được trang bị để phòng thủ tên lửa đạn đạo với radar theo dõi tầm xa, tên lửa SM-6 và 128 ống phóng thẳng đứng. Hệ thống radar sẽ cho phép các tàu ASEV đánh chặn đồng thời nhiều tên lửa đạn đạo, bao gồm cả các mối đe dọa siêu thanh.

Chuyên gia chính sách Cyril Tregub của tổ chức nghiên cứu Friends of Europe có trụ sở tại Brussels (Bỉ) cho biết: “Nhật Bản hiểu rằng khả năng răn đe hiện đại đòi hỏi lợi thế về công nghệ.” Chiến lược quốc gia của nước này kêu gọi tăng cường năng lực tấn công tầm xa và phòng không, nhiều hệ thống không người lái hơn, và tích hợp các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo.

Những năng lực này, bao gồm cả công nghệ lưỡng dụng, đã được nhấn mạnh tại Triển lãm Quốc phòng lớn nhất Nhật Bản — DSEI Japan 2025. Thủ tướng Nhật Bản ông Shigeru Ishiba nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác sâu rộng hơn nhằm “giúp tăng cường khả năng răn đe không chỉ cho đất nước chúng tôi mà còn cho các Đồng minh và Đối tác”.

Nhật Bản và các đối tác quốc tế đang đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng. Ví dụ, vào tháng 12 năm 2023, Nhật Bản đã khởi động Chương trình Máy bay Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) cùng với Ý và Vương quốc Anh để phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu vào năm 2035. London và Tokyo cũng đang phối hợp tổ chức các cuộc tập trận hải quân chung trong chuyến thăm sắp tới của tàu sân bay HMS Prince of Wales thuộc Hải quân Hoàng gia Anh tới Nhật Bản.

Nhật Bản và Liên minh châu Âu cũng đã ký kết thỏa thuận hợp tác an ninh và quốc phòng vào tháng 11 năm 2024, tập trung vào các cuộc tập trận hải quân, khả năng phục hồi trên không gian mạng và tình báo dựa trên không gian. Những sáng kiến như vậy của Nhật Bản “không chỉ mang tính biểu tượng — mà còn làm sâu sắc thêm hợp tác trong các miền trọng yếu như an ninh hàng hải, không gian vũ trụ, an ninh mạng và chống lại các mối đe dọa hỗn hợp”, ông Tregub nhận định.

Vai trò ngày càng thay đổi của Nhật Bản diễn ra trong bối cảnh các mối đe dọa khu vực ngày càng phức tạp, bao gồm sự quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông và Biển Đông, các chương trình tên lửa và hạt nhân bất hợp pháp của Bắc Triều Tiên, cũng như mối quan hệ quân sự ngày càng gia tăng giữa Trung Quốc và Nga.

Ngày 23/7, Nga đã triển khai cuộc tập trận hải quân quy mô lớn mang tên ‘Cơn bão tháng Bảy’, thu hút hơn 150 tàu chiến và 15.000 quân nhân tham gia. Cuộc diễn tập kéo dài từ ngày 23 đến 27/7, diễn ra đồng thời tại các vùng biển Thái Bình Dương, Bắc Băng Dương, Baltic và Caspi.

Đây được xem là một trong những hoạt động huấn luyện hải quân lớn nhất của Nga trong năm nay. Mục tiêu chính của cuộc tập trận là kiểm tra khả năng sẵn sàng tác chiến phi truyền thống của hạm đội, cũng như khả năng sử dụng vũ khí tầm xa và các công nghệ tiên tiến như hệ thống không người lái.

Trong khuôn khổ cuộc tập trận, các thủy thủ đoàn sẽ thực hành triển khai đến khu vực chiến đấu, tiến hành các hoạt động tác chiến chống tàu ngầm, bảo vệ các khu vực bố trí lực lượng và hoạt động kinh tế. Bên cạnh đó, các đơn vị tham gia cũng sẽ diễn tập chống lại các cuộc tấn công bằng vũ khí tấn công đường không, tàu không người lái và máy bay không người lái của đối phương; đảm bảo an toàn hàng hải; và tiến hành tấn công các mục tiêu, cụm hải quân đối phương.

Cuộc tập trận này cũng có sự tham gia của hơn 120 máy bay và 10 hệ thống tên lửa ven biển. Đô đốc Alexander Moiseev, Tổng tư lệnh Hải quân Nga, trực tiếp chỉ huy cuộc diễn tập này.

Nga hiện sở hữu lực lượng hải quân lớn thứ ba thế giới, chỉ sau Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên, kể từ khi mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, hải quân Nga đã phải đối mặt với nhiều tổn thất đáng kể. Do đó, cuộc tập trận ‘Cơn bão tháng Bảy’ được cho là nhằm gửi đi thông điệp về năng lực duy trì sức mạnh trên biển của Nga, bất chấp các khó khăn do chiến sự gây ra.

Thông qua cuộc tập trận này, Nga cũng muốn thể hiện khả năng phối hợp và sẵn sàng chiến đấu của lực lượng hải quân, cũng như khẳng định vai trò và vị thế của mình trên trường quốc tế.

Cuộc tập trận ‘Cơn bão tháng Bảy’ là một phần trong loạt các hoạt động huấn luyện và diễn tập quân sự thường xuyên của Nga, nhằm duy trì và nâng cao năng lực quốc phòng của nước này.

Hải quân Nga đang là một trong những lực lượng hải quân hàng đầu thế giới, với số lượng tàu chiến và quân nhân lớn. Cuộc tập trận ‘Cơn bão tháng Bảy’ là cơ hội để lực lượng này thể hiện khả năng và sức mạnh quân sự của mình.

Liên bang Nga đã âm thầm mở rộng cơ sở vũ khí hạt nhân trong những năm gần đây, theo các hình ảnh vệ tinh mới được công bố. Những phát hiện này cho thấy sự hiện đại hóa cơ sở hạ tầng vũ khí hạt nhân của Nga, đồng thời gửi đi thông điệp cứng rắn tới NATO và Mỹ trong bối cảnh cuộc chiến tại Ukraine tiếp diễn.

Các chuyên gia phân tích cho rằng việc nâng cấp này diễn ra với hai lý do chính: nâng cấp định kỳ và thể hiện sức mạnh với các cường quốc hạt nhân khác. Việc nâng cấp cơ sở hạ tầng vũ khí hạt nhân của Nga được cho là có thể làm gia tăng căng thẳng trong lĩnh vực vũ khí hạt nhân.

Các hình ảnh vệ tinh cho thấy hoạt động xây dựng quy mô lớn tại năm địa điểm quân sự, trong đó có bốn địa điểm gần châu Âu, bao gồm Belarus, Kaliningrad và vùng duyên hải Bắc Cực của Nga, và một địa điểm gần Thái Bình Dương, gần Alaska. Tại Belarus, gần thị trấn Asipovichy, hoạt động xây dựng tại Căn cứ đạn dược số 1405 đã được phát hiện, với hàng rào ba lớp, các tòa nhà mới, đường dốc dỡ hàng có mái che và một ăng-ten lớn – tất cả đều là dấu hiệu điển hình của một cơ sở lưu trữ hạt nhân.

Một trong những diễn biến đáng chú ý nhất là tại Belarus, nơi các nhà phân tích phát hiện hoạt động xây dựng quy mô lớn tại Căn cứ đạn dược số 1405. Hình ảnh vệ tinh cho thấy có hàng rào ba lớp, các tòa nhà mới, đường dốc dỡ hàng có mái che và một ăng-ten lớn – tất cả đều là dấu hiệu điển hình của một cơ sở lưu trữ hạt nhân. Một đầu mối đường sắt mới đã kết nối căn cứ với mạng lưới đường sắt quốc gia, có khả năng phục vụ việc vận chuyển đầu đạn.

Các chuyên gia cho rằng cơ sở này đã sẵn sàng để lưu trữ vũ khí hạt nhân của Liên bang Nga. Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko tuyên bố các đầu đạn chiến thuật này “mạnh gấp ba lần” quả bom Mỹ thả xuống Hiroshima và Nagasaki. Tuy nhiên, Tổng thư ký Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) Sergei Lebedev sau đó làm rõ rằng các vũ khí này vẫn sẽ do Liên bang Nga kiểm soát thông qua cơ chế “nút hạt nhân kép”, đòi hỏi sự cho phép từ cả hai bên – trên thực tế, quyền quyết định cuối cùng vẫn nằm trong tay Moskva (Moscow).

Liên bang Nga vẫn là quốc gia sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, với khoảng 4.300 đầu đạn đang hoạt động. Mỹ có khoảng 3.700 đầu đạn. Cả hai nước đều đang nâng cấp lực lượng hạt nhân của mình. Ví dụ, Mỹ đang thay thế các tên lửa Minuteman III cũ kỹ bằng một hệ thống mới có tên là Sentinel.

Liên bang Nga chưa đưa ra bình luận nào về các phát hiện từ ảnh vệ tinh, và chính phủ Belarus cũng giữ im lặng. Các chuyên gia cho rằng dù hiện tại các địa điểm trên có thể chưa lưu trữ đầu đạn hạt nhân, nhưng tốc độ và quy mô xây dựng có thể khiến căng thẳng xoay quanh vũ khí hạt nhân ngày càng gia tăng.