Ngày 1/8, tại Hà Nội, Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày Truyền thống ngành quản lý nhà nước về tôn giáo đã được tổ chức trong không khí trang nghiêm và trọng đại. Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đã tham dự và phát biểu tại buổi lễ, ghi nhận những đóng góp quan trọng của ngành trong suốt 70 năm qua.

Ngành quản lý nhà nước về tôn giáo đã có những đóng góp quan trọng trong việc thực hiện chính sách tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Đảng và Nhà nước, xây dựng khối đoàn kết tôn giáo trong đại đoàn kết toàn dân. Trải qua 70 năm xây dựng và trưởng thành, ngành đã có những bước phát triển vững chắc, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Những thành tựu của ngành đã khẳng định vai trò quan trọng của mình trong việc ổn định đời sống tôn giáo, phát huy vai trò của các tổ chức tôn giáo trong xây dựng và phát triển đất nước.

Trong giai đoạn đổi mới và phát triển, ngành tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần ổn định đời sống tôn giáo, hướng dẫn các tổ chức tôn giáo xây dựng đường hướng hành đạo gắn bó với dân tộc. Việc thực hiện chính sách tự do tín ngưỡng, tôn giáo đã tạo điều kiện cho các tôn giáo phát triển lành mạnh, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam giàu bản sắc và đa dạng.

Phó Thủ tướng Mai Văn Chính đề nghị ngành tập trung thực hiện 6 nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Thứ nhất, ngành cần tham mưu hoàn thiện chính sách, pháp luật về tôn giáo, bảo đảm phù hợp với thực tiễn và yêu cầu phát triển của đất nước. Thứ hai, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, tăng cường vai trò của cơ quan quản lý nhà nước về tôn giáo trong việc hướng dẫn và quản lý các tổ chức tôn giáo. Thứ ba, phát huy vai trò cầu nối giữa Chính phủ và các tổ chức tôn giáo, tạo điều kiện cho việc đối thoại và hợp tác giữa các bên. Thứ tư, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về tôn giáo, nâng cao nhận thức của người dân về chính sách tôn giáo của Đảng và Nhà nước. Thứ năm, tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tôn giáo, học hỏi kinh nghiệm từ các nước trên thế giới. Thứ sáu, xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về tôn giáo có trình độ, năng lực và phẩm chất tốt, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.

Phó Thủ tướng tin tưởng rằng với truyền thống 70 năm vẻ vang, ngành quản lý nhà nước về tôn giáo sẽ tiếp tục đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Ngành sẽ tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được, không ngừng phấn đấu và phát triển, góp phần xây dựng một đất nước Việt Nam giàu mạnh, văn minh và thịnh vượng.

Giám mục Melissa L. Stoller, người được bầu làm giám mục giáo xứ Southwestern Pennsylvania vào ngày 13 tháng 6, tin rằng Thánh Thần đang kêu gọi Giáo hội tìm ra cách thức mới để phục vụ trong một thế giới không ngừng thay đổi và đầy rẫy sự chia rẽ. Trong một cuộc phỏng vấn với Living Lutheran, bà Stoller chia sẻ về cách Giáo hội có thể nắm bắt sự chuyển đổi để xây dựng mối quan hệ có ý nghĩa và phát triển Thân thể của Chúa Kitô.

Lễ nhậm chức của bà Stoller sẽ diễn ra vào ngày 18 tháng 10 tại Giáo hội Lutheran Berkeley Hills ở Pittsburgh. Bà nhấn mạnh rằng thời gian chuyển đổi như hiện nay là cơ hội để lắng nghe Thánh Thần hướng dẫn theo những cách mới. “Cảnh quan của công việc mục vụ trong các hội thánh đang thay đổi khi số lượng thành viên và nguồn tài trợ giảm. Giáo hội cần tìm cách hồi sinh nhiều ơn gọi trong Thân thể của Chúa Kitô, trao quyền cho giáo dân theo những cách mới và định hình lại vai trò của mục sư và phó mục trong một mạng lưới rộng lớn hơn của các ơn gọi mục vụ,” bà nói.

Giám mục Stoller cũng nhấn mạnh rằng công việc mục vụ của những người được rửa tội là yêu thương, phục vụ và lắng nghe láng giềng của chúng ta để chúng ta có thể xây dựng mối quan hệ thật sự và chân thành có thể chống chọi lại sự chia rẽ trong xã hội và chính trị. “Khi được hỏi về cảm xúc của mình sau khi được bầu làm giám mục, Stoller cho biết bà được tràn ngập bằng một tinh thần biết ơn, cân bằng với sự to lớn của nhiệm vụ mà các thành viên giáo xứ đã kêu gọi bà.”

Bà Stoller cũng chia sẻ rằng ở cốt lõi của mình, bà là một mục sư, yêu thương sâu sắc người dân của Chúa và thế giới Chúa đã tạo ra. Bà lãnh đạo thông qua sự hợp tác, mời gọi những người khác tham gia vào quá trình ra quyết định xây dựng mối quan hệ và mời gọi sự tò mò và khám phá. Với kinh nghiệm làm việc hơn tám năm trong văn phòng giáo xứ, Stoller đã tham gia vào công việc hành chính hàng ngày và những khó khăn đến với công việc mục vụ giải quyết xung đột và phán quyết.

Công việc mục vụ này có thể khó khăn, nhưng đầu tư cho mối quan hệ là điều cần thiết cho cách chúng ta là Giáo hội cùng nhau. Bà cũng đã trải nghiệm công việc mục vụ trong nhiều bối cảnh khác nhau, phục vụ như một vicar và mục sư trong các môi trường nông thôn, ngoại ô, thành thị và quốc tế. Mỗi nơi ân sủng này đã cho bà cơ hội học hỏi và trưởng thành, điều mà bà tin là một giá trị suốt đời.

“Vì chúng ta thực sự là một thân thể với nhiều thành viên, và nếu chúng ta có thể yêu thương nhau trong sự đa dạng tuyệt đẹp này, chúng ta có thể hiểu được trái tim của Chúa,” bà Stoller nói. Với tinh thần biết ơn và sự khiêm nhường, bà Stoller sẵn sàng đảm nhận vai trò giám mục giáo xứ Southwestern Pennsylvania và dẫn dắt Giáo hội trong thời kỳ chuyển đổi này.

Ngày 02/8/1955, Thủ tướng Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ban hành Nghị định số 566/TTg, thành lập Ban Tôn giáo trực thuộc Phủ Thủ tướng. Sự kiện này đánh dấu sự hình thành của ngành quản lý nhà nước về tôn giáo, với tiền thân là Ban Tôn giáo Chính phủ. Để phát huy vai trò và truyền thống của ngành, ngày 27/5/2005, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 445/QĐ-TTg, lấy ngày 02/8 hàng năm là ngày truyền thống ngành quản lý nhà nước về tôn giáo.

Trong 70 năm qua, công tác quản lý nhà nước về hoạt động tôn giáo đã tạo ra sự chuyển biến lớn trong đời sống tôn giáo ở nước ta. Hoạt động tôn giáo đã tuân thủ pháp luật, phát huy các giá trị tích cực trong đời sống xã hội của người dân. Việc quản lý nhà nước về tôn giáo đã giúp đảm bảo các hoạt động tôn giáo diễn ra ổn định, an toàn, góp phần xây dựng đời sống tinh thần phong phú cho nhân dân.

Mới đây, ngày 01/7/2025, hệ thống chính trị cả nước đã triển khai mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Tây Ninh được thành lập từ việc sáp nhập Ban Dân tộc – Tôn giáo thuộc Sở Nội vụ tỉnh Long An và Ban Tôn giáo – Dân tộc thuộc Sở Nội vụ tỉnh Tây Ninh. Sự hình thành Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Tây Ninh góp phần quản lý chặt chẽ các hoạt động tôn giáo trên địa bàn, đồng thời trở thành đầu mối liên lạc giữa các tôn giáo với Nhà nước.

Qua đó, tạo mọi điều kiện để các tôn giáo hoạt động thuận lợi, phát huy các giá trị tích cực của tôn giáo trong đời sống xã hội và xây dựng, phát triển tỉnh nhà. Tỉnh Tây Ninh hiện có 11 tôn giáo, 4 tổ chức tôn giáo, 368 tổ chức tôn giáo trực thuộc, 923 cơ sở tôn giáo với hơn 5.600 chức sắc, hơn 12.000 chức việc và gần 1.277.000 tín đồ, chiếm 39,24% dân số của tỉnh.

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Tây Ninh sẽ tiếp tục phối hợp ngành chức năng, chính quyền địa phương nắm chắc tình hình đối với hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo; hướng dẫn, tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo, chức sắc, chức việc, tín đồ tôn giáo hoạt động theo đúng quy định pháp luật, hiến chương, điều lệ giáo hội.

Trong thời gian tới, Sở sẽ tập trung hướng dẫn Hồi giáo tổ chức Đại hội đại biểu Cộng đồng Hồi giáo Islam tỉnh, nhiệm kỳ 2025-2030 và các lễ trọng của tôn giáo như: Cao Đài Tây Ninh tổ chức Đại lễ Hội Yến Diêu Trì Cung, lễ kỷ niệm Hoằng khai đại đạo; Phật giáo tổ chức khóa An cư kiết hạ, lễ Vu lan báo hiếu; Công giáo, Tin Lành tổ chức lễ Giáng sinh,…

Sở cũng sẽ xem xét, giải quyết kịp thời các hồ sơ liên quan nhu cầu hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo hợp pháp, chính đáng của tổ chức, cá nhân tôn giáo theo quy định của pháp luật; tổ chức lớp bồi dưỡng cho cán bộ, công chức làm công tác tín ngưỡng, tôn giáo các cấp trong tỉnh. Đồng thời, tích cực phối hợp các cấp, các ngành vận động đồng bào tôn giáo, dân tộc tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng ở địa phương.

Trong thập kỷ 2010-2020, trong khi hầu hết các tôn giáo lớn trên thế giới đều tăng trưởng dân số, Phật giáo là tôn giáo duy nhất chứng kiến sự sụt giảm cả về số lượng tuyệt đối lẫn tỷ lệ tương đối trong dân số toàn cầu. Sự thay đổi này đặt ra câu hỏi về tương lai của tôn giáo này trên phạm vi toàn thế giới.

Số lượng Phật tử trên toàn cầu đã giảm từ 343 triệu người năm 2010 xuống còn 324 triệu người vào năm 2020, tức giảm 5%. Nguyên nhân chính của sự sụt giảm này đến từ hai yếu tố: tỷ lệ sinh thấp và hiện tượng nhiều người rời bỏ tôn giáo, đặc biệt tại các quốc gia Đông Á như Trung Quốc và Nhật Bản. Tại Trung Quốc, số lượng Phật tử giảm 23 triệu người, còn tại Nhật Bản, con số này giảm 7 triệu người.

Sự suy giảm này cũng được ghi nhận tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi chiếm tới 98% số Phật tử toàn cầu, với mức giảm 6%, xuống còn khoảng 316 triệu người. Khu vực này vẫn là nơi có số lượng Phật tử lớn nhất thế giới, nhưng tốc độ giảm đang tăng lên. Điều này cho thấy sự thay đổi trong cách tiếp cận và thực hành tôn giáo tại các quốc gia Đông Á.

Ngược lại, một số khu vực khác như Bắc Mỹ và châu Âu đã ghi nhận sự tăng trưởng số lượng Phật tử. Tại Bắc Mỹ, số Phật tử tăng 27% (đạt 5 triệu người), còn châu Âu tăng 26% (đạt 2,5 triệu người). Dù số lượng tăng nhanh, Phật tử tại hai khu vực này chỉ chiếm một phần nhỏ – lần lượt là 2% và 1% của toàn bộ Phật tử thế giới.

Thái Lan hiện là quốc gia có số Phật tử lớn nhất thế giới – khoảng 68 triệu người, chiếm 94% dân số nước này. Đứng thứ hai là Trung Quốc với 53 triệu Phật tử, tuy chỉ chiếm khoảng 4% dân số Trung Quốc. Phật giáo là tôn giáo chiếm đa số tại 7 quốc gia: Campuchia (97%), Thái Lan (94%), Myanmar (89%), Bhutan (75%), Sri Lanka (70%), Lào (64%) và Mông Cổ (51%).

Tuy nhiên, một số quốc gia đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể về tỷ lệ dân số theo đạo Phật. Hàn Quốc là một trong số đó, với sự giảm khoảng 7%, tức khoảng 2,6 triệu người, xuống còn 19%. Nguyên nhân chính là do hiện tượng “rời bỏ tôn giáo”, tức nhiều người được sinh ra trong gia đình theo đạo Phật nhưng lớn lên lại không còn thực hành tôn giáo này.

Tóm lại, sự suy giảm của số lượng Phật tử trên toàn cầu phản ánh xu hướng tôn giáo đang thay đổi trên toàn cầu, không chỉ riêng với Phật giáo, mà còn với nhiều truyền thống tín ngưỡng khác, khi người trẻ ngày nay có xu hướng cá nhân hóa niềm tin hơn là ràng buộc với tôn giáo truyền thống. Điều này đang đặt ra thách thức cho các tôn giáo trong việc duy trì và phát triển số lượng tín đồ trong thời đại hiện nay. Đối với Phật giáo, việc tìm hiểu nguyên nhân và thích nghi với thay đổi là điều cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai.

Trong những năm gần đây, các thế lực thù địch và tổ chức lưu vong Mông đã lợi dụng vấn đề dân tộc và tôn giáo để tăng cường các hoạt động kích động và tuyên truyền ý tưởng về tự trị ly khai trong số các dân tộc thiểu số. Điều này đã gây ra sự lo ngại sâu sắc trong cộng đồng quốc tế và chính phủ Việt Nam.

Đặc biệt, tại các khu vực cao nguyên, vùng sâu vùng xa và các khu vực xa xôi thuộc các tỉnh biên giới phía Bắc, hoạt động tuyên truyền này đang ngày càng trở nên phổ biến. Các thế lực thù địch và tổ chức lưu vong Mông đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết và sự bất ổn trong các cộng đồng dân tộc thiểu số để tuyên truyền ý tưởng về tự trị ly khai, nhằm đạt được mục tiêu của họ.

Đài ANTV, một kênh truyền thông được tài trợ toàn phần hoặc một phần bởi Chính phủ Việt Nam, đã đưa tin về vấn đề này trong chương trình ‘Quan điểm sự thật’ với tiêu đề ‘Sự hoang tưởng của người lưu vong về một quốc gia trên cao nguyên đá’. Chương trình này đã cung cấp một cái nhìn sâu sắc về vấn đề này và giúp người dân hiểu rõ hơn về các hoạt động của các thế lực thù địch và tổ chức lưu vong Mông.

Chương trình ‘Quan điểm sự thật’ của Đài ANTV đã chỉ ra rằng các hoạt động của các thế lực thù địch và tổ chức lưu vong Mông là không có cơ sở thực tế và chỉ nhằm mục đích kích động và gây chia rẽ trong cộng đồng dân tộc thiểu số. Chương trình cũng đã cung cấp thông tin về các biện pháp mà chính phủ Việt Nam đang thực hiện để ngăn chặn các hoạt động này và bảo vệ quyền lợi của các dân tộc thiểu số.

Có thể thấy rằng, việc ngăn chặn các hoạt động kích động và tuyên truyền ý tưởng về tự trị ly khai của các thế lực thù địch và tổ chức lưu vong Mông là một việc làm cần thiết để bảo vệ sự ổn định và phát triển của các cộng đồng dân tộc thiểu số tại Việt Nam. Chính phủ Việt Nam và các tổ chức liên quan cần tiếp tục tăng cường các biện pháp để ngăn chặn các hoạt động này và đảm bảo quyền lợi của các dân tộc thiểu số.

Chương trình ‘Quan điểm sự thật’ của Đài ANTV đã cung cấp một cái nhìn sâu sắc về vấn đề này và giúp người dân hiểu rõ hơn về các hoạt động của các thế lực thù địch và tổ chức lưu vong Mông.

Các cộng đồng dân tộc thiểu số (DTTS) tại Việt Nam đang phải đối mặt với một loạt thách thức bắt nguồn từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Trong số đó, biến đổi khí hậu đang gây ra những tác động nghiêm trọng đến đời sống kinh tế – xã hội của người dân tại những khu vực này. Sự gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, hạn hán và nắng nóng không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp mà còn làm gia tăng tình trạng di cư tự do, tìm kiếm đất đai và nguồn sống mới.

Ngoài ra, các dịch bệnh, trong đó có đại dịch COVID-19, cũng đã để lại những hậu quả sâu sắc. Hệ thống y tế tại nhiều khu vực DTTS còn hạn chế, dẫn đến việc ứng phó với dịch bệnh gặp nhiều khó khăn. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân mà còn làm trầm trọng thêm tình trạng nghèo đói và bất bình đẳng.

Một thách thức khác mà các vùng DTTS đang phải đối mặt là tình trạng di cư tự do. Việc tìm kiếm việc làm và điều kiện sống tốt hơn đã dẫn đến sự di chuyển lớn của dân cư từ các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa đến các đô thị. Điều này gây ra áp lực lên các dịch vụ công cộng và cơ sở hạ tầng tại các đô thị, đồng thời làm tăng nguy cơ các vấn đề xã hội.

Không thể không kể đến vấn đề buôn bán người và tội phạm xuyên biên giới, vốn đang ngày càng gia tăng và gây ra nhiều hệ lụy cho xã hội. Các nhóm dân tộc thiểu số, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, thường trở thành nạn nhân của các đường dây buôn bán người. Tình trạng này không chỉ vi phạm nghiêm trọng quyền con người mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển và ổn định của xã hội.

Song song với những thách thức này, vấn đề khủng bố cũng đang là một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia và trật tự xã hội. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự lan rộng của các ý tưởng cực đoan, các vùng DTTS có nguy cơ trở thành mục tiêu của các hoạt động khủng bố, điều này đòi hỏi sự cảnh giác và hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương.

Trước những thách thức này, việc đưa ra các chính sách đồng bộ, toàn diện, phù hợp với đặc thù của từng vùng là hết sức cần thiết. Chính sách cần tập trung vào việc phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng dịch vụ công cộng, đặc biệt là dịch vụ y tế và giáo dục. Sự tham gia của cộng đồng dân tộc thiểu số trong quá trình xây dựng và thực hiện các chính sách cũng là yếu tố quan trọng, nhằm đảm bảo rằng các giải pháp có tính thực tiễn và phù hợp với nhu cầu của người dân.

Chỉ thông qua sự chung tay của chính phủ, các tổ chức xã hội và cộng đồng dân cư, chúng ta mới có thể vượt qua những thách thức này và xây dựng một nền tảng phát triển bền vững cho các vùng DTTS, từ đó góp phần vào sự thịnh vượng và ổn định của cả nước.