Trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và các quốc gia khác trên thế giới, một thỏa thuận quốc phòng lớn giữa Mỹ và Ukraine đang được xúc tiến. Thỏa thuận này liên quan đến việc mua bán máy bay không người lái (UAV) với giá trị lên đến 30 tỷ USD. Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, đã tiết lộ rằng ông đã đạt được thỏa thuận với Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc Washington sẽ mua UAV của Kiev.

Ông Zelensky đã giao các cấp dưới của mình chuẩn bị cho hợp đồng bán UAV cho Mỹ, đây được coi là một hợp đồng nghiêm túc và quan trọng. Ukraine đang nổi lên như một trung tâm sản xuất UAV của thế giới, đặc biệt là trong bối cảnh xung đột với Nga. Ukraine đã nhanh chóng phát triển và áp dụng công nghệ UAV vào chiến trường, giúp họ đối phó với lực lượng Nga và phá hủy các khí tài hạng nặng hiện đại của đối phương.

Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng UAV là công cụ chủ chốt giúp Ukraine tồn tại trong chiến dịch quân sự của Nga. Ông cũng cho rằng Mỹ cần công nghệ này để nâng cao năng lực quân sự của mình. Hiện tại, Ukraine đang đàm phán với một số quốc gia khác, bao gồm Đức, Đan Mạch và Na Uy, về việc hợp tác trong lĩnh vực UAV.

Tuy nhiên, chuyên gia quân sự cho rằng Mỹ đang tụt hậu so với Nga và Trung Quốc trong sản xuất UAV cũng như huấn luyện binh sĩ sử dụng và phòng thủ trước khí tài này. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth thừa nhận rằng Washington đang tụt hậu về công nghệ UAV và đang triển khai các chính sách và khoản đầu tư mới để thu hẹp khoảng cách.

Chuyên gia Nga Yuri Knutov cho rằng sự phát triển của UAV đang diễn ra với tốc độ chóng mặt và Ukraine đã đạt được những thành công đáng kể. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng phương Tây, bao gồm cả Mỹ, đang tích cực hỗ trợ Kiev về một số công nghệ, nhưng vẫn chưa thể bắt kịp với thực tế trên chiến trường.

Một số chuyên gia cho rằng nếu Mỹ tham gia vào một cuộc xung đột thực sự, tình hình này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Đây có thể là lý do khiến Washington quyết định ký hợp đồng mua UAV của Ukraine với giá trị lên đến hàng chục tỷ USD. Một thỏa thuận như vậy có thể giúp Mỹ nâng cao năng lực quân sự của mình và bắt kịp với các quốc gia khác trong lĩnh vực UAV.

Hiện tại, các bên liên quan đang tích cực xúc tiến thỏa thuận này. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và khó khăn cần được giải quyết. Việc Mỹ mua UAV của Ukraine có thể giúp Kiev tăng cường vị thế quốc tế và nâng cao năng lực quân sự của mình.

Trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và các quốc gia khác trên thế giới, thỏa thuận này có thể giúp Mỹ tăng cường năng lực quân sự của mình và nâng cao vị thế quốc tế. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi được đặt ra về tương lai của thỏa thuận này và tác động của nó đến tình hình quốc tế.

Nhà báo điều tra người Đức Julian Röpcke đã tiết lộ thông tin gây xôn xao trong cộng đồng quốc tế về việc máy móc mang nhãn hiệu VPIC của Việt Nam và Tsugami của Trung Quốc được sử dụng trong nhà máy sản xuất UAV Shahed-136, loại máy bay không người điều khiển mà Nga dùng để tấn công cơ sở hạ tầng dân sự tại Ukraine.

Thông tin này đã thu hút sự chú ý của những người quan tâm đến cuộc chiến Nga-Ukraine tại Việt Nam. Nhà báo Julian Röpcke, hiện đang làm việc tại tờ BILD, đã chia sẻ những hình ảnh chụp các thiết bị Tsugami B0325 xuất xứ Trung Quốc và thiết bị công nghiệp có nhãn VPIC, Vĩnh Phúc, Việt Nam, được phát hiện tại nhà máy sản xuất UAV Shahed/Geran tại Nga hoặc lãnh thổ do Nga kiểm soát.

UAV Shahed-136 là loại UAV cảm tử có nguồn gốc công nghệ từ Iran, được Nga sử dụng rộng rãi trong các cuộc tấn công vào Ukraine từ năm 2022 đến nay. Tuy nhiên, phía Việt Nam và công ty VPIC hiện hoàn toàn im lặng, không có phản hồi chính thức nào tính đến thời điểm hiện tại.

Vấn đề ở đây là Nga hiện bị Liên Minh Châu Âu (EU), Hoa Kỳ, Anh và nhiều quốc gia khác áp đặt hàng loạt biện pháp cấm vận, đặc biệt trong lĩnh vực quân sự, công nghệ cao và xuất khẩu linh kiện có khả năng sử dụng kép. Do đó, bất kỳ công ty nào tham gia hỗ trợ sản xuất vũ khí cho Nga – dù gián tiếp qua cung ứng thiết bị – đều có thể vi phạm các lệnh cấm vận nếu giao dịch diễn ra sau năm 2022 hoặc không được khai báo đúng mục đích sử dụng.

Nếu thông tin của Röpcke là xác thực và thiết bị từ Việt Nam được sử dụng cho sản xuất UAV quân sự Nga, thì công ty VPIC có thể bị cáo buộc vi phạm các quy định về kiểm soát xuất khẩu, đặc biệt nếu họ không có biện pháp kiểm tra người dùng cuối. Chắc chắn chính quyền CSVN sẽ bị yêu cầu giải trình về việc kiểm soát xuất khẩu công nghệ, dẫn đến áp lực phải điều tra nội bộ hoặc hợp tác với các cơ quan quốc tế, nếu các cuộc điều tra của các nước tham gia cấm vận tìm hiểu và xác định.

Việt Nam hiện không nằm trong danh sách bị trừng phạt. Tuy nhiên, nếu bị phát hiện không kiểm soát được chuỗi cung ứng công nghiệp, ít nhất Hà Nội sẽ bị liệt kê vào danh sách theo dõi liên quan đến hỗ trợ quân sự cho Nga. Công ty VPIC có thể bị đưa vào danh sách trừng phạt của Mỹ hoặc EU, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xuất khẩu toàn cầu. Có khả năng công ty này và liên quan đến cả Việt Nam sẽ bị hạn chế tiếp cận công nghệ phương Tây hoặc chịu giám sát đặc biệt.

Dù chỉ là một chi tiết nhỏ trong mạng lưới công nghiệp quốc tế, nhưng một thiết bị máy móc có mặt trong dây chuyền sản xuất vũ khí tấn công cũng có thể trở thành lý do dẫn đến trừng phạt kinh tế hoặc cắt đứt hợp tác thương mại. Việt Nam gần đây đã bỏ phiếu thuận tại Liên Hợp Quốc lên án Nga xâm lược Ukraine, cho thấy có vẻ như lập trường Hà Nội rõ ràng ủng hộ luật pháp quốc tế và nguyên tắc tôn trọng chủ quyền quốc gia.

Tuy nhiên, nếu thông tin do nhà báo Julian Röpcke công bố là chính xác, thì Việt Nam đang thể hiện một mâu thuẫn nghiêm trọng giữa lập trường ngoại giao và hành vi thực tiễn. Đây là biểu hiện điển hình của tính hai mặt trong chính sách đối ngoại: một mặt giữ vai trò là quốc gia có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, mặt khác lại có dấu hiệu dung túng cho các hoạt động gián tiếp hỗ trợ một bên bị lên án là xâm lược.

Nếu bị đưa vào điều tra trong thời gian tới, Việt Nam có thể bị đánh mất tính chính danh và uy tín quốc tế, đặc biệt trong vai trò tại ASEAN và các diễn đàn đa phương như APEC, Liên Hợp Quốc, hay trong các đàm phán thương mại tự do. Sự mất niềm tin từ cộng đồng quốc tế sẽ kéo theo hậu quả sâu rộng: các đối tác phương Tây có thể giảm cấp độ hợp tác, gia tăng kiểm soát thương mại công nghệ, hoặc thậm chí áp đặt chế tài.

Quan trọng hơn, Việt Nam sẽ bị nghi ngờ về tính nhất quán trong chính sách đối ngoại, làm xói mòn hình ảnh quốc gia trung lập, tôn trọng luật pháp quốc tế mà Hà Nội luôn cố gắng xây dựng.

Quân đội Ukraine đã đạt được thành công trong việc phá hủy một tổ hợp tác chiến điện tử thử nghiệm đắt đỏ của Nga, chuyên được sử dụng để chế áp máy bay không người lái (UAV). Ngày 20/7, các binh sĩ thuộc Tiểu đoàn Svarog424 của Lực lượng Hệ thống Không người lái Ukraine đã phát hiện và tiêu diệt thành công hệ thống tác chiến điện tử KOP-2 của Nga.

Tổ hợp KOP-2 là một thiết bị hiện đại của Nga, được thiết kế để phát hiện và gây nhiễu các UAV của đối phương. Thiết bị này có khả năng quét một dải tần số vô tuyến rộng, xác định tần số điều khiển của UAV và phát tín hiệu nhiễu công suất lớn để vô hiệu hóa mục tiêu. Thông thường, hệ thống này được triển khai để bảo vệ các mục tiêu chiến lược quan trọng như hệ thống phòng không và cơ sở hạ tầng.

Trong thực chiến, hệ thống KOP-2 đã được thử nghiệm nhưng không phát huy hiệu quả. Theo Tiểu đoàn Svarog, đòn đánh đầu tiên đã làm tê liệt thiết bị, và một đợt tấn công tiếp theo đã phá hủy hoàn toàn tổ hợp KOP-2. Chiến dịch thành công này cho thấy năng lực ngày càng tinh vi của các đơn vị UAV Ukraine trong việc phát hiện và loại bỏ các mối đe dọa liên quan đến tác chiến điện tử.

Những hoạt động như vậy có ý nghĩa quan trọng khi Nga ngày càng phụ thuộc vào các hệ thống tác chiến điện tử để gây gián đoạn hoạt động của UAV Ukraine ở cấp độ chiến thuật. Việc phá hủy tổ hợp KOP-2 cũng thể hiện rằng Ukraine đang tăng cường sử dụng công nghệ UAV và robot trên chiến trường như một phần trong chiến lược tổng thể nhằm giảm thiểu tổn thất nhân lực và thích ứng với các mối đe dọa ngày càng thay đổi dọc tuyến mặt trận.

Trong bối cảnh các cuộc tập kích bằng UAV quy mô lớn nhằm vào các thành phố của Ukraine trong những tuần gần đây, Kiev cũng đã gia tăng các đòn tấn công bằng UAV vào Moscow, với hàng chục chiếc bị phóng về phía thủ đô của Nga chỉ riêng trong tuần qua. Tình hình này đang diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Ukraine và Nga tiếp tục leo thang.

Thông tin về chiến công của Tiểu đoàn Svarog424 cũng như việc phá hủy tổ hợp KOP-2 của Nga có thể được tìm hiểu thêm tại Kyiv Independent.

Trong bối cảnh máy bay không người lái (UAV) cảm tử Shahed của Nga ngày càng phát triển và trở thành mối đe dọa đối với Ukraine, nước này đã chuyển hướng sang sử dụng hàng chục nghìn UAV đánh chặn để cải thiện khả năng phòng không. Ông Arsen Zhumadilov, Giám đốc Cơ quan mua sắm thuộc Bộ Quốc phòng Ukraine, cho biết Ukraine đã ký hợp đồng sản xuất với số lượng lớn các UAV đánh chặn và sẽ tiếp tục đặt mua thêm tùy theo khả năng ngân sách của nước này. Sự hỗ trợ từ các nước đồng minh cũng được xem xét để đẩy mạnh sản lượng.

Việc Mỹ viện trợ thêm các hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine đóng vai trò quan trọng trong việc đối phó với tên lửa đạn đạo và hành trình của Nga. Tuy nhiên, trong tháng 6, Nga đã phóng hơn 5.000 UAV loại Shahed, trong đó có một đêm ghi nhận tới 728 chiếc, vượt xa khả năng phản ứng của bất kỳ hệ thống phòng không nào. Mỗi tên lửa Patriot có giá tới 3,3 triệu USD, đắt gấp 100 lần so với một chiếc Shahed. Do đó, Ukraine buộc phải tìm một giải pháp phòng thủ khác: rẻ, cơ động và có thể mở rộng nhanh chóng.

UAV đánh chặn trở thành giải pháp duy nhất để ‘vá’ lại những lỗ hổng phòng không mà súng máy hay tên lửa không thể xử lý. Ukraine đã bắt đầu cải tiến các UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) thành UAV đánh chặn trên không để phá hủy các UAV trinh sát của Nga. Các mẫu UAV đánh chặn mới được thiết kế lại theo kiểu khí động học, với giá dao động từ 1.000 đến 5.000 USD tùy vào khả năng hoạt động.

Số lượng UAV mà Nga sử dụng trong năm qua đã tăng gấp 10 lần. Để đối phó, Ukraine đang tăng tốc triển khai lá chắn mới, hy vọng sớm đưa tỷ lệ đánh chặn quay trở lại mức hơn 95%. Ông Zhumadilov nhấn mạnh rằng việc sản xuất và triển khai UAV đánh chặn là một phần quan trọng trong chiến lược phòng không của Ukraine, giúp nước này đối phó với mối đe dọa từ Nga một cách hiệu quả hơn.

Ukraine đang đẩy mạnh sản xuất và triển khai UAV đánh chặn, đồng thời tìm kiếm sự hỗ trợ từ các nước đồng minh để tăng cường khả năng phòng không. Với giải pháp mới này, Ukraine hy vọng sẽ giảm thiểu được mối đe dọa từ UAV cảm tử Shahed của Nga và bảo vệ được lãnh thổ của mình.