Trung Quốc vừa công bố một biện pháp quan trọng cấp quốc gia nhằm đảo ngược xu hướng suy giảm dân số đang ngày càng nghiêm trọng. Đây là một nỗ lực đáng kể trong bối cảnh nhiều năm thực hiện chính sách một con đã dẫn đến tỷ lệ sinh thấp và ảnh hưởng sâu rộng đến xã hội.
Chính phủ Trung Quốc thông báo sẽ chi trả trợ cấp nuôi con hằng năm là 3.600 nhân dân tệ (khoảng 500 USD) cho mỗi trẻ em từ ngày 1/1/2025 trở đi, cho đến khi trẻ tròn ba tuổi, không phân biệt là con thứ mấy trong gia đình. Trẻ em sinh trước thời điểm này nhưng chưa đủ ba tuổi cũng sẽ được hưởng trợ cấp dựa trên số tháng còn lại. Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc triển khai chương trình trợ cấp nuôi con trên toàn quốc.
Trước đó, hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã thử nghiệm các mức trợ cấp nuôi con khác nhau ở cấp địa phương. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh dân số Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp, với năm 2024 ghi nhận giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người. Các dự báo nhân khẩu học của Liên hợp quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm từ khoảng 1,4 tỷ hiện nay xuống còn 800 triệu vào năm 2100.
Các chuyên gia cảnh báo rằng đà phục hồi có thể chỉ là tạm thời và không đồng đều, do các rào cản lớn như tăng trưởng kinh tế chậm, bất ổn gia tăng, chi phí nuôi con cao, cạnh tranh khốc liệt và bất bình đẳng giới sâu sắc. Những yếu tố này tiếp tục ảnh hưởng đến quyết định sinh con của các cặp vợ chồng.
Chính sách mới được xem là một bước ngoặt quan trọng trong việc chuyển tài trợ trực tiếp đến các hộ gia đình và có thể đặt nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp để khuyến khích sinh con. Hiện có hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con.
Dân số Trung Quốc không chỉ suy giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, làm dấy lên lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia. Trong bối cảnh này, chính sách trợ cấp nuôi con được kỳ vọng sẽ đóng góp vào việc ổn định và phát triển dân số, cũng như hỗ trợ lâu dài cho sự phát triển kinh tế – xã hội của Trung Quốc.
