Một dự án bất động sản khổng lồ của Mark Zuckerberg tại Hawaii đang gây ra những lo ngại sâu sắc về việc xóa sổ di sản văn hóa của người bản địa tại quần đảo này. Khu đất rộng lớn mà CEO của Meta đang phát triển nằm tại đảo Kauai, nơi có nhiều di tích văn hóa và lịch sử quan trọng đã tồn tại hàng thế kỷ. Mới đây, một người bản địa, Julian Ako, đã phát hiện ra rằng tổ tiên của mình đã được chôn cất tại mảnh đất này, hiện nằm trong khu phức hợp bí mật của Zuckerberg.
Trước đây, mảnh đất này thuộc về gia đình ông cố của Ako, nhưng đã trở thành một phần của dự án bất động sản khổng lồ trị giá hàng trăm triệu USD của Zuckerberg. Sau quá trình đàm phán kéo dài với đại diện pháp lý của tỷ phú công nghệ, Ako cuối cùng đã được phép tiếp cận khu đất để xác định và đăng ký vị trí các ngôi mộ với chính quyền bang Hawaii. Tuy nhiên, ông vẫn chưa thể tìm thấy dấu tích của những người thân khác được cho là cũng chôn tại đây.
Điều khiến Ako lo ngại là khu vực này được kiểm soát an ninh nghiêm ngặt và nhân viên xây dựng bị buộc ký các thỏa thuận không tiết lộ (NDA), khiến việc báo cáo phát hiện các di tích văn hóa như hài cốt (iwi) trở nên phức tạp và gần như bị hạn chế. Chính quyền Hawaii đã xác nhận khả năng có thêm nhiều địa điểm chôn cất chưa xác định trong khu đất này, và các chuyên gia đang kêu gọi một cuộc điều tra kỹ lưỡng để bảo vệ di sản văn hóa của người bản địa.
Một đại diện truyền thông của Zuckerberg cho biết khu mộ của gia đình Ako đã được thông báo từ năm 2015 và đang được rào lại để bảo vệ. Bà cũng cho biết nhân viên buộc phải tuân thủ quy định về việc báo cáo nếu phát hiện di tích văn hóa, điều này thể hiện sự cam kết của dự án trong việc tôn trọng và bảo tồn văn hóa địa phương.
Dự án bất động sản của Zuckerberg đã trở thành một trong những vấn đề nóng tại Hawaii, đặc biệt khi không ai rõ liệu còn bao nhiêu di tích văn hóa khác đang bị chôn vùi trong vùng đất bị phong tỏa. Mark Zuckerberg đã trở thành một trong những chủ đất lớn nhất tại bang Hawaii, với tổng diện tích đất vượt mốc 2.300 mẫu Anh (9,3 triệu m2), gấp gần 10 lần Công viên Trung tâm ở New York. Sự hiện diện ngày càng lớn của Zuckerberg và các tỷ phú công nghệ khác tại Hawaii đang làm dấy lên những lo ngại về việc các quỹ đất sẽ được sử dụng như thế nào và tác động của chúng đối với cộng đồng bản địa.
Không chỉ Mark Zuckerberg, nhiều tỷ phú công nghệ khác như Larry Ellison, Jeff Bezos, Oprah Winfrey và Marc Benioff cũng sở hữu đất rộng tại các đảo Hawaii. Tuy nhiên, sự hiện diện ngày càng lớn của Zuckerberg vẫn gây tranh cãi, và nhiều chuyên gia và cư dân bản địa lo ngại rằng sự “chiếm lĩnh” đất đai của các tỷ phú từ đất liền sẽ phá vỡ cấu trúc xã hội và bản sắc của Hawaii. Do đó, chính quyền địa phương và các bên liên quan đang trong quá trình thảo luận và tìm kiếm giải pháp để cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo tồn di sản văn hóa của người bản địa.
Chính vì thế, dự án bất động sản của Mark Zuckerberg tại Hawaii đang là tâm điểm của nhiều cuộc tranh luận về quyền sở hữu đất đai, bảo tồn văn hóa và trách nhiệm xã hội của các doanh nhân hàng đầu. Với áp lực từ dư luận và các yêu cầu từ chính quyền địa phương, có thể thấy rằng tương lai của dự án này sẽ còn nhiều thách thức và cần được theo dõi sát sao trong thời gian tới.
Thông tin về dự án và các vấn đề liên quan có thể được tìm hiểu thêm tại: https://www.theguardian.com
