Nhiều người cho rằng, mâu thuẫn giữa vợ và tôi chỉ xoay quanh việc mua sắm thời trang của cô ấy. Ấy vậy mà, nó đã ảnh hưởng đến mối quan hệ vợ chồng và cả những đứa con. Làm sao để vợ tôi thay đổi được thói quen tiêu dùng không hợp lý và sự ích kỷ của cô ấy trong vấn đề này?
Thực tế cho thấy, không chỉ trường hợp của tôi mà còn nhiều ông bố bà mẹ khác cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Một người vợ, một người mẹ có thể có sở thích mua sắm thời trang vô tận dẫn đến nhiều hệ lụy. Thứ nhất, từ góc độ một cơ gia đình nhỏ, việc tiêu dùng ở mức tương đối quá nhiều tiền vào thời trang cũng giống như lạm phát trong tiêu dùng. Khi nhu cầu chi tiêu về ăn uống, sinh hoạt của gia đình đã đáp ứng thì việc chi tiêu cho quần áo nên là điều hạn chế.
Thói quen mua sắm không hợp lý dễ biến thành nỗi lo lớn về tài chính cho gia đình nhỏ. Bởi lẽ người vợ có thể sẽ không còn lối thoát nào khác ngoài việc cứ tiếp tục “chạy theo” sở thích của mình thay vì tiết kiệm để lập kế hoạch tài chính lâu dài. Không những vậy, nếu người chồng không chi tiêu một cách minh bạch và công bằng mua sắm cho các thành viên trong gia đình thì sẽ làm mất đi sự gắn kết yêu thương trong gia đình. Trong trường hợp này, đó là đứa con.
Trong hoàn cảnh này, bạn (người con trai 5 tuổi của chúng tôi) luôn cần sự đồng cảm từ bố mẹ. Khi các ông bố bà mẹ trẻ chỉ tập trung vào các vấn đề của riêng mình, của người lớn thì dễ khiến cho các thành viên trong gia đình dần cảm thấy mất kết nối. Trong tiêu dùng, khi mua sắm để đáp ứng nhu cầu yêu thích thời trang cá nhân nên lưu ý các tiêu chí: cần-thể-kiệm với ngành kinh tế học tiêu dùng được gọi là CTK: cần-thanh-khoản-kiệm.
Vấn đề ở chỗ là người phụ nữ, chẳng hạn như vợ tôi, đôi khi khó mà dừng lại. Có thể, trong tiềm thức và trong xã hội, việc mua sắm của phái nữ như một trong những yếu tố thể hiện giá trị của bản thân. Người vợ sẽ băn khoăn khi tạm ngưng mua sắm. Một nguyên tắc bạn nên nhớ trong xây dựng một kế hoạch tài chính cá nhân hay gia đình đó là bạn chỉ nên chi tiêu 70-80% thu nhập của mình dành cho mọi sinh hoạt cá nhân/ gia đình. Ngoài ra, khi mua sắm thì nên mua trong một giới hạn cho phép như 1 tuần chỉ được tiêu không quá một mức bao nhiêu tiền mua quần áo hay chỉ nên ăn không quá mức bao nhiêu tiền trong ngày hoặc mua một số vật dùng trong gia đình không quá bao nhiêu tiền… mỗi tuần.
Vậy nên chăng, việc quản lý ngân sách được đưa vào mỗi gia đình. Mỗi cá nhân chỉ chia ngân sách (mua sắm- giải trí) trong hạn mức đã được định sẵn. Vượt quá hạn mức cho phép sẽ phải chịu chi phí phạt và trong 1 tháng hay 1 kỳ không chi lố ngân sách sẽ được giảm chi phí hoặc có phần thưởng khích lệ… Bằng cách này sẽ tránh được chi tiêu tình cảm mà mua sắm thái quá. Mua một số item (món đồ) bạn cần (need) chứ không phải ham muốn mua nhiều (want) tức chi tiêu dựa trên những thật cần và giả tạo trong lối sống mà tiêu dùng.
Thứ hai, việc một người vợ dành nhiều thời gian rảnh mua sắm, làm đẹp đôi khi cũng sẽ là điều làm mất kết nối với các thành viên trong nhà. Thời gian mà vợ tôi mua sắm có lẽ được tính bằng ngày, bằng tuần, thậm chí hàng tháng nhưng thời gian dành cho chồng con ngày càng ít dẫn tới mất kết nối và dễ gây ra mâu thuẫn hơn. Mua sắm hợp lý sẽ tốt cho bản thân mỗi người phụ nữ và cho cả gia đình.
Trong khi bố mẹ quan tâm đến nhau thì nên dành thời gian cho nhau và cho con bởi vì chỉ có thương bạn như thế bạn mới quan tâm lắng nghe nhau; khi bạn cần có thêm một người bạn động viên khích lệ thì càng ngày bạn càng phải làm tốt điều đó để gia tăng sự gắn bó cảm thông cho nhau. Khi mua sắm các hoa hồng ảo bạn sẽ lãng xao, lãng mạn; khi này tâm của bạn đã không còn đủ cảm thông cho bạn cùng chiếc.
Có người lý giải rằng, các vợ hay mua sắm thời trang bởi lẽ khi mua sắm các sản phẩm thời trang về phong cách thì bạn cũng được tiếp thu, thay đổi, sáng tạo cho phong cách của người mua sắm; bạn vừa sắm được nhiều mỹ phẩm vừa tốt; khi dùng nhiều loại kem; các nhàm dùng nhiều mỹ phầm dưỡng da … về da an toàn và tốt.
Cuối cùng, điều khiến vợ tôi và nhiều người khác không dừng lại việc mua sắm có lẽ là “hiệu ứng bắt chước” xã hội của giới thời trang mà các xu hướng mới; hình ảnh đẹp các gu thời trang rất bắt mắt của những nhân vật có sức hút nhất định và nhiều nhãn hàng thời trang quốc tế vào Việt Nam thì điều này lại biến thành thói quen và áp lực xã hội.
Những mặt tác động tiêu cực cần phải hạn chế nhưng cũng không có nghĩa là cấm những hoạt động mua sắm dành cho “con cưng”. Lời khuyên đưa ra ở đây là vợ tôi và các chị em khác nên quản lý tốt ngân sách trong mua sắm; dưỡng da khoa học có một số mục mua sắm là phải có, một số lại chả cần … Mua sắm thông minh theo nghĩa hạn chế chỉ chi một khoản tiền nhỏ 70 ; lưu trữ tất cả các hóa đơn và theo dòi chi phí ở mọi thời điểm, và bạn chỉ mua sắm một cách tập trung theo thời gian (quy luật 帕累托 để trở thành những bà mẹ-ông bố thông minh…
